Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

Αποδοχή vs Υπακοής



Μια μαθήτριά μου στο σχολείο με ρώτησε: Κύριε είναι άραγε σωστό να αλλάζουμε συχνά απόψεις; Μήπως αυτό σημαίνει ότι είμαστε ασταθείς χαρακτήρες; Στην συνέχεια της συζήτησης μου διευκρίνισε ότι εννοούσε απόψεις αναφορικά με τους ανθρώπους, αλλά όπως θα περίμενε κανείς, εγώ το πήρα αλλιώς και της απήντησα: Υπάρχουν δύο τρόποι για να αποδέχεται, ή να υποστηρίζει κανείς μια άποψη. Είτε να έχει μελετήσει και αποδεχθεί τα επιχειρήματα που την υποστηρίζουν είτε να την αποδέχεται άνευ ιδιαίτερης σκέψης και προβληματισμό. Είτε δηλαδή να την έχει αφομοιώσει δυναμικά μέσα στην σκέψη του είτε να είναι οπαδός της.


Στην πρώτη περίπτωση είναι λογικό και αναμενόμενο να αλλάζει απόψεις, καθώς αλλάζουν τα πράγματα, αλλάζει και ο ίδιος. Στην δεύτερη περίπτωση αν αλλάζει απόψεις, χωρίς σαφή λόγο, ο οπαδός είναι οπαδός κυρίως για ασαφείς ψυχολογικούς λόγους, τότε πράγματι η εύκολη αλλαγή απόψεων σημαίνει αστάθεια χαρακτήρα. Ας επαναλάβω την κοινοτυπία, το σημερινό σχολείο ετοιμάζει οπαδούς και όχι ανθρώπους που επεξεργάζονται και αφομοιώνουν απόψεις. Θυμάμαι τα λόγια του νυν συμβούλου των θεολόγων της περιοχής μου, ο οποίος και με επιμόρφωσε, έστω για πολύ λίγο, ως νεοδιόριστο εκπαιδευτικό. “Η εκπαίδευση είναι το μέσο με το οποίο το σύστημα αναπαραγάγει τον εαυτό του”.


Γιατί άραγε η ελληνική κοινωνία αναπαραγάγει οπαδούς; Γιατί οι ώριμες δυτικές κοινωνίες έχουν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό πολιτών της πρώτης κατηγορίας σε σχέση με την ελληνική ή τις ανατολικότερες κοινωνίες; Γιατί στις πρώτες η αυτοκριτική είναι ανελέητη ενώ στις δεύτερες είναι είτε ανύπαρκτη είτε ανυπόφορη γκρίνια;


Κατά την γνώμη μου είναι ο διαφωτισμός αυτός που συνιστά το σημείο τομής. Ο διαφωτισμός καλλιέργησε και επέβαλε την αποδοχή. Οι προνεωτερικές κοινωνίες καλλιεργούν και επιβάλουν την υπακοή. Ο πολίτης αποδέχεται κριτικά και εσωτερικεύει τα προστάγματα της κοινωνίας, ο οπαδός υπακούει στον αρχηγό…


Η αποδοχή είναι αποτέλεσμα της σκληρής κριτικής, η υπακοή απεχθάνεται την κριτική. Το κοσμοείδωλο του δυτικού ανθρώπου πατάει σε στέρεες βάσεις που διαρκώς εξελίσσονται και αισθάνεται ασφαλές, δεν φοβάται να πει έκανα λάθος. Το κοσμοείδωλο του προνεωτερικού ανθρώπου είναι μετέωρο, ανασφαλές, αν αποδεχθεί και το παραμικρό λάθος κινδυνεύει με πλήρη κατάρρευση.

Μόνος χώρος επιβίωσης ο κόσμος της φαντασίας…

2 σχόλια:

  1. Μια μαθήτριά μου στο σχολείο με ρώτησε: Κύριε είναι άραγε σωστό να αλλάζουμε συχνά απόψεις; Μήπως αυτό σημαίνει ότι είμαστε ασταθείς χαρακτήρες; Στην συνέχεια της συζήτησης μου διευκρίνισε ότι εννοούσε απόψεις αναφορικά με τους ανθρώπους
    ..........................................................................
    Κύριε Μέσκο:
    Διαβάζοντας τις πρώτες τέσσερις σειρές του κειμένου θα ήθελα να πω στη μαθήτρια ότι άλλο η άποψη, άλλο ο χαρακτήρας κάποιου.
    Ο χαρακτήρας είναι μια συμπαγής βιοψυχολογική οντότητα που ως ένα βαθμό είναι προβλέψιμη στην κινήσή της.
    Ο χαρακτήρας είναι δομημένος πάνω σε σκέψεις που με τη σειρά τους έγιναν ισχυρά συναισθήματα, τα οποία συναισθήματα με τη σειρά τους έγιναν βουλητικές ενορμήσεις προς επίτευξη έργων.
    Εχω πλέον τη βεβαιότητα, ότι ο χαρακτήρας ενός εκάστου, φτιάχνεται σαν είνα είδος παπλώματος, συναρμολογημένο απο πολλά και πολύχρωμα μπαλώματα, εκ της επιρροής ποικίλων προσώπων και καταστάσεων.
    Ο κάθε άνθρωπος που αγαπάμε, μισούμε, ή θαυμάζουμε ή φοβούμαστε, ή έστω και απλά γνωρίζουμε, αφήνει ένα συναισθηματικό αποτύπωμα στην ψυχή μας, το οποίο αποτύπωμα, μας παρακινεί είτε να μιμηθούμε, είτε να αποφύγουμε ένα στοιχείο της συμπεριφοράς του.
    Την ίδια εξουσία ασκούν πάνω μας και τα βιβλία, οι ταινίες, η συμπεριφορά των ζώων, και κάθε εμπειρία μας.
    Λοιπόν, ασταθείς συναισθηματικά-σε απόλυτες τιμές-σε ένα βαθμό, είμαστε όλο το 24ωρο, άπαντες.
    Εκ βαθέων όμως ανατροπές συναισθηματικές, οι οποίες να δημιουργήσουν σεισμούς τεκτονικούς μέσα μας, σεισμούς οντολογικούς που με τη σειρά τους, θα πυροδοτήσουν στον εξωτερικό κόσμο, άλλες επιλογές, δεν βλέπουμε συχνά και δεν το παρατηρούμε σε μεγάλη κλίμακα ακόμη στον τόπο μας , επειδή είμαστε συναισθηματικά-αγαπητικά πλάσματα πολύ περισσότερο απο όσο μπορούμε και οι ίδιοι να υποθέσουμε.
    Ασταθείς ψυχολογικά είμαστε οι περισσότεροι όλο το 24 ωρο με μικροδιακυμάνσεις διαθέσεων .
    Ο χαρακτήρας όμως, η συμπεριφορά μας δηλαδή, πάνω- κάτω παραμένει προβλέψιμη, επειδή οι εσωτερικές δονήσεις είναι σε μεγέθη ήπια.
    Επάνω σε αυτή τη διαφημιζόμενη σταθερότητα του χαρακτήρα, παλιότερες εποχές εμπλεκόταν πιο ψυχρός και αυστηρός ο κοινωνικός ιστός.
    Πέρα απο το άγρυπνο μάτι του Θεού, έπεφτε απάνω μας και το άγρυπνο μάτι του ιεροεξεταστή, του χωροφύλακα, του ρουφιάνου γείτονα.
    Τώρα, ευτυχώς ή δυστυχώς-η νεκροψία θα δείξει- χαλαρώσαμε.
    Το σύνθημα της εποχής διαρκώς ακούγεται:

    Χαλαρά! Μη σφίγγεστε αδελφοί! Μην αμύνεστε συνέχεια. Θα καταντήσετε δυσκοίλιες προσωπικότητες. Θα γίνεται αποσυνάγωγοι. Δεν θα γουστάρει κανείς να σας κάνει παρέα!

    Να δηλώσω, ότι προτιμώ αυτή την εποχή-τη δική μας- απο όποια σαδιστική λουθηροκαλβινική προηγούμενη.
    Και επειδή πια δεν φοβούνται οι άνθρωποι ότι θα έχουν κάποιες επιπτώσεις κοινωνικές, ειδικά οι ηθικού τύπου επιλογές τους, βλέπουμε να σπάζουν τα νομιζόμενα δεσμά τους, έγγαμοι, ιερωμένοι, άνθρωποι που ενοχλούνται γιατί το σώμα τους είναι αρσενικό ενώ αυτοί θα το προτιμούσαν θηλυκό, και πάει λέγοντας...
    Αυτούς, οι γύρω , τους αποκαλούν μη σταθερούς χαρακτήρες.
    Και δεν είναι , τω όντι, αν τους κρίνουμε σε απόλυτες τιμές.
    Παρόλα αυτά, αυτή τη δυνατότητα
    και πάλι την προτιμώ!
    Εχω δει σε ταινίες τη σκληρότητα των νομιζόμενων χριστιανών στο δυτικό κόσμο , και φρίττω.
    Σας θυμίζω ένα υπέροχο φιλμ σχετικό, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα: Το Άλικο Γράμμα.
    Λατρεύω το ρίσκω της ελευθερίας.
    Είναι όμως τεράστιο.
    Δεν θα το συμβούλευα σε όσους μεγαλώνουν παιδιά.
    Σε όσους μεγαλώνουν ακόμη τον εαυτόν τους.
    Είναι εξαιρετικά ισχυρός ο Ιστός της Αράχνης.
    Δεν θα γλιτώσουν πολλοί.
    Σε παλιότερες εποχές, αυτή η δέσμευση η εκ της κοινωνίας-Εκκλησίας προερχόμενη, προστάτευε ψυχές, έστω, αφήνοντάς τες δια βίου στην τάξη των Δούλων.
    Σήμερα, όλο και σε μεγαλύτερες μάζες παρατηρούμε να χάνονται οι πνευματικώς ανήκοντες στην τάξη των Δούλων.
    Σχεδόν να χάνονται και οι Μισθωτοί.
    Ισως μπαίνουμε στην Εποχή του Αντί-Χριστου.
    Οσοι –ηρωικά επιλέγοντες- δεν τον ακολουθήσουν και μείνουν μέχρις Αίματος πιστοί στον Σωτήρα Κύριο Ιησού Χριστό, θα εκτιναχτούμε απο τις οδούς της Απωλείας- με τη μία- στην τάξη των Υιών, που είπε κάποτε και ο πολυαγαπημένος μου Στέφανος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η αποδοχή είναι αποτέλεσμα της σκληρής κριτικής, η υπακοή απεχθάνεται την κριτική.

    …………………………
    Επίσης λέτε ότι η αποδοχή είναι αποτέλεσμα της σκληρής κριτικής. Η οποία κριτική , συνεχίζω , στηρίζεται σε συναισθήματα και εικόνες που ως εμπειρία καθημερινά προσλαμβάνουμε, οι οποίες με τη σειρά τους, τροφοδοτούν αλυσίδα σκέψεων.
    Και όσο κάνουμε κριτική αυτοψυχαναλυόμενοι είτε ατομικά, είτε κοινωνικά, τόσο σε μεγαλύτερες αβύσσους λογισμών πέφτουμε μέσα.
    Λέτε: Η υπακοή απεχθάνεται την κριτική.
    Είχα κάποτε μια φίλη που σιχαινόταν την υπακοή. Ο,τι και να της έλεγαν οι γονείς της να πράξει, εκείνη έφερνε τις μύριες αντιρρήσεις. Για να εφαρμόσει το οτιδήποτε ήθελε πάντα επαρκείς εξηγήσεις, ώστε δια της λογικής της, να πειστεί , πως άξιζε τον κόπο να το κάνει.
    Αυτή της η στάση , πράγματι, ήταν απίστευτα κουραστική, και βέβαια προέκυπτε απο τον καλά καμουφλαρισμένο εγωκεντρισμό της.
    Εφτασε η μέρα που ερωτεύτηκε κάποιον.
    Δεν άρεσε σε γονείς και σε φίλους.
    Αρχισαν οι συμβουλές.
    Μην τον πάρεις αυτόνε κορίτσι μου.Θα σε κάνει σαπούνι.
    Θα σε κάνει να ξεράσεις το γάλα της μάνας σου!
    Γιατί να μη τον πάρω;
    Αντέτεινε αυτή.
    Διότι μας φαίνεται έτσι και αλλιώς και αλλιώτικα!
    Τι θα πεί σας φαίνεται; Αντέτεινε η γλωσσοκοπάνα κόρη.
    Εχετε αποδείξεις γι αυτά που λέτε;
    Οχι δεν είχανε αποδείξεις.
    Απλά απο δ ι α ί σ θ η σ η, απο κοινωνική
    ε μ π ε ι ρ ί α ζωής περισσότερων χρόνων, της χτύπαγαν την κουδούνα .
    Η ωραία κορη δεν άκουσε.
    Δεν ήθελε να υπακούσει. Ηθελε να φάει το κεφαλάκι της.
    Πίστευε μονάχα στη δική της σκέψη που υπαγορευόταν απο τη σαρκική της για το νέο, εμπάθεια- για να μιλήσω με καλογερική γλώσσα
    Και το έφαγε το κεφαλάκι της.
    Τον παντρεύτηκε.
    Τώρα μουτζώνεται ώρες ώρες πολύ μεγαλόπρεπα.
    Αχ! Τα λέγατε εσείς, αλλά δεν σας άκουγα!
    Καλά να τα πάθω.
    Ο,τι και να τραβήξω τώρα θα μου αξίζει, μονολογεί μετά απο κάθε πατατράκ που συμβαίνει.

    Γιατί ανέφερα το απλοικό μου παράδειγμα;

    Για να πώ, ότι μερικές φορές, δεν υπάρχει χρόνος, ή άλλες προυποθέσεις για εξηγήσεις.
    Υπακούοντας κερδίζουμε π ο λ ύ τ ι μ ο χ ρ ό ν ο , και προφυλασσόμαστε απο
    κ α τ α σ τ ρ ο φ ι κ ή και συχνά μη α ν α σ τ ρ έ ψ ι μ η, ε μ π ε ι ρ ί α.
    Δεν πείθεται ο νεαρός που του λένε ότι είναι ζημιά το αλκοόλ ή η ηρωίνη.
    Θέλει να το δοκιμάσει ο ίδιος , να πειστεί βάζοντας μόνος του, το κεφάλι του στο στομα του λύκου.
    Οταν γίνεται αυτό, συχνά δρόμος επιστροφής,
    δ ε ν υπαρχει, επειδή αλλοιώνεται απο τις ουσίες η χημεία του σώματος, μαζί και ο εγκέφαλος, και τα δεσμά που χαλκεύονται τα ψυχοσωματικά είναι σ χ ε δ ό ν άρρηκτα.

    Οταν η Εκκλησία ζητάει υ π α κ ο ή στο θέμα της νηστείας, την υγεία μας θέλει να προφυλάξει.

    Δεν το κάνει απο σαδισμό, όπως νομίζουμε.
    Και έρχονται και οι διαιτολόγοι 2000 χρόνια μετά να μας πούνε πόσο
    π ρ ο φ υ λ ά σ σ ε ι
    η Ορθόδοξη διατροφή απο καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνους...
    Δεν είχε χρόνο ο Θεός να κάνει μαθήματα διαιτητικής στους ανθρώπους.
    Είπε άπαξ κάποιες ε ν τ ο λ έ ς ο Δημιουργός μας.
    Οποιος υ π α κ ο ύ ε ι στις Εντολές Του, προχωράει το πρόγραμμα της Ζωής, και δεν χάνει πολύτιμο χρόνο προκειμένου να ανακαλύψει τον Τροχό πάλι!
    Σας γράφω τώρα, διότι υ π α κ ο ύ ω σε κάποιες ε ν τ ο λ έ ς του υπολογιστή μου.
    Αν ήθελα να μάθω πρώτα π ω ς και δ ι α τ ί λειτουργεί ο υπολογιστής μου με αυτόν τον τρόπο, και μετά να σας στείλω αυτό το σημείωμα, πραγματικά θα φαινόμουν μάλλον για μεγάλος χασομέρης στα μάτια των συνετών, έτσι δεν είναι;
    Λοιπόν, φίλτατε, αυτό το παραμύθι με την ελεύθερη σκέψη που κάποτε και γω το άκουσα με συμπάθεια σε κάποια σημεία του, τώρα μου φαίνεται μιά απο τις μεγαλύτερες παγίδες Εκείνου που φθονεί την ευ-ημερία του Γένους των Ανθρώπων...
    Σε πάρα πολλές περιπτώσεις ότι το έχω πια διαπιστώσει εξ ε μ π ε ι ρ ί α ς , η Υπακοή στις Εντολές του Δημιουργού μας, είναι Ζωή, και η παρακοή είναι Θάνατος.

    Οι αληθινά ευφυείς , διαλέγουνε τη Ζωή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή