Κυριακή 24 Μαΐου 2009

Εγώ, (δεν) είμαι ρατσιστής!



Όταν πηγαίνω για αυτόνομη κατάδυση, φυσικά, πηγαίνω με οργανωμένο γκρουπ. Συχνά ανάμεσα στους άλλους συμμετέχοντες είναι και ένας εκπαιδευτής με μερικούς μαθητές του. Εμείς …οι παλιοί, πηγαίνουμε για την υποβρύχια βόλτα, και ο εκπαιδευτής με τους μαθητές μένει κοντά στο σκάφος και κάνει το μάθημα στους νέους δύτες.

Όλα καλά, εκτός από το ότι ο εκπαιδευτής είναι πολύ …χοντρός. Τον κοιτώ και λέω, μέσα στην στολή του χωρούν τρεις ή τέσσερις σαν εμένα. Οι μαθητές του είναι συνήθως άτομα νεαρής ηλικίας και γυναίκες. Όλοι μαζί δεν μπορούν να ισοφαρίσουν το βάρος του. Ε, κι’ αν υπερβάλω, υπερβάλω λίγο. Πολλές φορές οι μαθητές του, του αποδίδουν το τίτλο δάσκαλε με εμφανή σεβασμό. Προχθές μας κέρασε σαμπάνια για τα 25 χρόνια που ασχολείται με τις καταδύσεις.

Κάθε φορά που τον βλέπω μαζί με τους μαθητές του, το σκοτάδι που υπάρχει μέσα μου, βγαίνει στην επιφάνεια και μου λέει …γεια σου! Πράγματι, μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου ξεπετιέται η σκέψη, που αν την άφηνα να πάρει συγκεκριμένη φόρμα θα ήταν κάπως έτσι :μα πως είναι δυνατόν ένας τόσο χοντρός άνθρωπος να είναι δάσκαλος καταδύσεων;! Δεν προφταίνει η σκέψη να διατυπωθεί γιατί ακαριαία την ξαναστέλνω στα βάθη από τα οποία ήλθε. Πλην όμως προφτάνει να μου φανερώσει την αλήθεια: Εγώ είμαι ρατσιστής!

Και νάταν μόνο αυτό! Στο σχολείο έχω μια, τέλος πάντων, χοντρούλα μαθήτρια. Τα ελληνόπουλα είναι υπέρβαρα και με την επίσημη στατιστική βούλα, άρα δεν έχω μόνο μια χοντρούλα υπέρβαρη μαθήτρια. Αυτή όμως ειδικά, πέρα από του ότι είναι καλή μαθήτρια είναι χαρούμενη και αποπνέει μια αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία που θα ευχόμουν να είχαν όλοι!

Από τα ίδια λοιπόν σκοτεινά βάθη, ξεμυτά η σκέψη: Μα πως είναι δυνατόν να είναι (αυτή η χοντρή) χαρούμενη, δεν ξέρει τι την περιμένει; (τι περιμένει δηλαδή …τους χοντρούς!) Στα σκοτάδια του ψυχισμού μου, προφανώς, ο ήλιος ανατέλλει μόνο για τους αδύνατους, οι άλλοι είναι καταδικασμένοι να τους φάει το σκοτάδι… Έχω γρήγορα αντανακλαστικά, η σκέψη επιστρέφει πάραυτα από εκεί που ήλθε.

Ξέρω ότι το σκοτάδι είναι απαραίτητο στοιχείο της ζωής. Ο ρατσισμός υπάρχει εγγεγραμμένος στα γονίδιά μας. Είναι η παιδεία, η κουλτούρα, ο πολιτισμός που εξισορροπεί τα πράγματα. Πλην όμως και σε αυτά δεν μπορεί παρά να παρεισφρέει και ο ρατσισμός.

Δεν είναι όμως όλες οι περιπτώσεις ίδιες. Αναμφισβήτητα έχω μια ενδόμυχη ρατσιστική στάση απέναντι στους “χοντρούς”. Τουλάχιστον όμως είμαι αδύνατος! Για φαντασθείτε να ήμουν υπέρβαρος! Τότε μαζί με τον ρατσισμό θα συνυπήρχε και εσωτερικός διχασμός ή φαντασιοπληξία, ή διαφυγή στον χώρο του φανταστικού.

Είμαι κατά κάθε είδους ρατσισμού, αλλά το δεύτερο είδος το θεωρώ πολύ χειρότερο, δηλαδή επιβλαβέστερο και το “φέρον” υποκείμενο, από το πρώτο.

Θεωρώ λοιπόν ότι η μεσαιωνική (εκκλησιαστική) ελληνική κουλτούρα φέρει μέσα της τεράστιες ποσότητες από το δεύτερο είδος ρατσισμού. Το στοίχημά μας, ως νεοέλληνες, είναι να απαλλαγούμε από αυτό, να γίνουμε, τρόπος του λέγειν υγιείς ρατσιστές. Γιατί να μην είμαστε ρατσιστές δεν γίνεται…

6 σχόλια:

  1. Διαβάζοντας αυτή σου την ανάρτηση σκέφτηκα κάτι που ισχύει για μένα. Ούτε εγώ (δεν) είμαι ρατσίστρια! Όμως κάποιες συγκεκριμένες σκοτεινές εκφάνσεις του ρατσισμού μου ίσως έχουν να κάνουν με την σκοτεινή πλευρά του εγωϊσμού μου. Πολλές φορές βλέπουμε άτομα "κατώτερα" από εμάς να έχουν πετύχει πράγματα που πολύ θα θέλαμε να έχουμε πετύχει εμείς και παρόλα τα "προσόντα" μας δεν τα έχουμε καταφέρει. Είναι τότε που αναδύεται ο ρατσισμός που νομίζουμε ότι δεν έχουμε ανακατεμένος με μια δόση ζήλιας. Ο μύθος του λαγού με τη χελώνα είναι νομίζω αντιπροσωπευτική περίπτωση τέτοιου ρατσισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εμένα δεν με πειράζουνε οι χοντροί κοσμικοί άνθρωποι.
    Με κάνουνε να αγριεύομαι οι χοντροι παπάδες και δεσποτάδες! :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μα πώς είναι δυνατόν να λέει χοντρό τον... χοντρό; Αυτό θα σκεφτόμουν πριν από μερικούς μήνες.

    Μολονότι και εγώ θα ένιωθα το ίδιο πράγμα, δε θα τολμούσα καν να συνειδητοποιήσω ότι το κάνω, πόσο μάλλον να το πω και δημόσια.

    Τώρα όμως σκέφτομαι, για κάτσε, και συ το ίδιο δεν λες από μέσα σου; Όσο και αν δε σε κολακεύει αυτό, το ίδιο λες.

    Ε, αφού το νιώθεις, όσο και αν δε θες να του δώσεις μορφή στις σκέψεις σου, ρίξε φως σε αυτή την όχι κολακευτική όψη της ψυχής σου, και αναγνώρισε τουλάχιστον αυτό το πρόβλημα.

    Και δεν είναι μόνο μια κακή όψη του ψυχισμού. Ένα σωρό επιθυμίες μπορεί να μένουν στην αφάνεια και δε μετατρέπονται σε συνειδητό αίτημα, γιατί απλούστατα δεν έχω μάθει να τις αναγνωρίζω.

    Και όχι μόνο αυτό, αλλά μπορεί και να τις κατακρίνω όταν ακούω κάποιον άλλον να τις εκφράζει, χωρίς να αντιλαμβάνομαι ότι ο άλλος απλά δίνει φωνή σε πράγματα που νιώθω και εγώ.

    Μάλιστα, τώρα που το έχω αντιληφθεί αυτό, νομίζω πως ο άλλος, αυτός που κατέκρινα μέχρι τώρα, είναι ένα βήμα μπροστά από εμένα, ακριβώς γιατί εκφράζει τις επιθυμίες του ως συνειδητό αίτημα και δεν τις αφήνει στην αφάνεια.

    Γενικά νομίζω πως είναι καλύτερο να συνειδητοποιούμε αυτά που νιώθουμε και θέλουμε, και να τα αντιμετωπίζουμε... κατάλληλα, είτε στέλνοντάς τα από εκεί που ήρθαν είτε μετασχηματίζοντάς τα σε αιτήματα, από το να τα αφήνουμε στο... σκοτάδι και να παριστάνουμε πως είμαστε διαφορετικοί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Και θα εκτιμούσα πολύ έναν παπά, αν τον έβλεπα: πρώτον να αδυνατίζει είκοσι κιλά, και δεύτερον, να απαγορεύει τη Θεία Μετάληψη απο όλες τις ευλαβείς κυρίες της ενορίας του, αν δεν χάσουν και αυτές τα είκοσι κιλά τους, επειγόντως, για Ονομααα! :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Η πράξη της ζωής αποδεικνύει ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς κάποιου είδους ρατσιστικών προλήψεων. Νομίζω το κακό είναι αυτές οι προλήψεις να θεωρητικοποιούνται, να γενικεύονται, να ενσωματώνονται στην θρησκεία ή την ιδεολογία. Το ζητούμενο είναι να έχουμε επίγνωση του εαυτού μας και ειλικρίνεια όταν τον κοιτούμε. Όταν μας λείπουν αυτά τα δύο, ασχολούμαστε με τους άλλους. Τους (τάχα) νοιαζόμαστε, τους (τάχα) αγαπάμε κλπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. @ Ανδρέας
    Κάτι αντίστοιχο ισχύει και με τις επιθυμίες. Είναι άλλο θέμα βέβαια, αλλά πάλι είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωρίζει κανείς και να αποδέχεται τις επιθυμίες του και να τις διαχειρίζεται ελλόγως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή