Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2009

Ο Θεός και ...εγώ


Είχα την ιδέα να δημοσιεύσω στο μπλογκ την εισαγωγή που έγραψα για το νέο μου βιβλίο, το …δεν ξέρω ακόμα τον τίτλο του. Το για πιο λόγο το κάνω είναι …αδιευκρίνιστο. Ίσως γιατί είναι κάπως ανεξάρτητη από το υπόλοιπο βιβλίο, ίσως γιατί για μερικούς γνωστούς μου έχει ενδιαφέρον, ίσως γιατί θέλω να εισπράξω …αντιδράσεις, ίσως γιατί απλά έτσι μου ήρθε. Στην συνέχεια λοιπόν θα την παραθέσω όχι ολόκληρη αλλά κατά τμήματα, χωρίς να αποκλείεται ενδιαμέσως να αναφερθώ σε άλλα θέματα. Όποιος την παρακολουθήσει και δει το κείμενο που θα υπάρχει στο βιβλίο όταν με το καλό αυτό εκδοθεί, σε κανά χρόνο, θα αντιληφθεί την διαφορά που έχει το αρχικό κείμενο ενός έργου (μου) από το τελικό!
Πέρα από ότι πιστεύει ή φαντάζεται ή νομίζει κανείς για τον Θεό, ο Θεός είναι κατ’ αρχάς μια λέξη και μια έννοια. Μια λέξη και μια έννοια που εξάπτει την φαντασία, τον προβληματισμό και το ενδιαφέρον των ανθρώπων από πολύ παλαιά μέχρι και αυτήν ακριβώς την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές και μπορούμε να στοιχηματίσουμε ότι αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει τουλάχιστον για το προβλεπτό μέλλον.
Η ανησυχία των ανθρώπων σχετικά με τον Θεό τροφοδοτείται από δύο πηγές. Από τον ισχυρισμό κάποιων ότι ο Θεός ανακατεύεται στην ιστορία των ανθρώπων και μιλά και φανερώνει τα του εαυτού του αλλά επίσης και από το γεγονός ότι η ανθρώπινη σκέψη εξελίσσεται καθώς η ανθρωπότητα συσσωρεύει διαρκώς νέες γνώσεις. Έτσι εκεί που πάει το θέμα να κλείσει κάτι συμβαίνει, μια επιστημονική ανακάλυψη, ένα ιστορικό γεγονός και ανοίγει ξανά. Σήμερα και πάλι είναι ανοικτό. Ανοικτό αλλά με διαφορετικό, νέο τρόπο.
Χονδρικά το πράγμα έχει ως εξής: είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τον Θεό. Θέλετε γιατί ο εγκέφαλός μας είναι έτσι καλωδιωμένος, θέλετε γιατί μας έχει καταδικάσει σε αυτήν την αναζήτηση-ανάγκη η εξέλιξη, θέλετε γιατί ο Θεός μας έπλασε έτσι ώστε να τον αναζητούμε, για όποιον λόγο εν πάση περιπτώσει προτιμάτε, η ανάγκη του Θεού είναι κάτι παραπάνω από ζωντανή. Υπάρχει όμως μια δυσκολία που δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε. Σήμερα, όλες οι μεγάλες αφηγήσεις του παρελθόντος για τον Θεό φαίνονται ανεπαρκείς, όλες οι παραδοσιακές θρησκείες βρίσκονται σε φάση οπισθοχώρησης. Ακόμα και εκεί που φαίνεται ότι τα πράγματα ακολουθούν διαφορετική πορεία, μιλώ για το Ισλάμ, μια προσεκτικότερη παρατήρηση αποκαλύπτει ότι το Ισλάμ φαίνεται να αναπτύσσεται περισσότερο σαν μια πολιτική αλήθεια παρά σαν μια θρησκευτική πραγματικότητα. Σε κάθε όμως περίπτωση, για εμάς, τους δυτικούς εμφανίζεται ελάχιστα ελκυστικό.
Το ανθρώπινο είδος είναι πολύ παράξενο είδος και αυτή η παραξενιά του εκδηλώνεται με την αγάπη του παράξενου, του εξωτικού, του απίθανου ή του απίστευτου. Έτσι οι μεγάλες αφηγήσεις φαντάζουν στα μάτια των πολλών ως απίθανες, παράξενες και απίστευτες, επομένως για μερικούς είναι άκρως ελκυστικές. Διατηρούν λοιπόν ακόμα οπαδούς και πιστούς, προκαλώντας την απορία και την αμηχανία των υπολοίπων που δεν είναι πρόθυμοι να πιστέψουν στα απίστευτα. Αυτό το παράδοξο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρων πολλών επιστημόνων διαφόρων κλάδων και η έρευνα πάνω στα θέματα της θρησκείας είναι εκτενής, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς ψάχνοντας λίγο την σχετική βιβλιογραφία.
Στο προηγούμενο βιβλίο μου, το Σοκ και Δέος, υποσχέθηκα να μιλήσω και εγώ για το θέμα αυτό. Φυσικά αυτό το έκανα και το κάνω γιατί πιστεύω ότι έχω να πω κάτι διαφορετικό από τα συνήθη, κάτι που ξεφεύγει από την πεπατημένη. Αυτή η αισιοδοξία μου βασίζεται σε δύο σκέλη. Αφενός μεν σε …εμένα, αλλά αφετέρου και στον Θεό! Δηλαδή στην ιδιαίτερη προσωπική σχέση μου με τον Θεό και στα δικά μου ερμηνευτικά, λογικά και επιστημονικά εργαλεία που ανέπτυξα στην προσπάθειά μου να εξηγήσω και να ερμηνεύσω αυτήν την σχέση. Τον πυρήνα των εργαλείων αυτών, καθώς και την λογική, θεολογική και επιστημονική τεκμηρίωσή τους την παρουσίασα στο βιβλίο μου Η Υπόθεση των Λογικών Κβάντων, όπου και άφησα κάποιους υπαινιγμούς για τις πιθανές της χρήσεις.
Για αυτήν όμως την σχέση δεν έχω μιλήσει καθόλου μέχρι τώρα, αλλά είμαι υποχρεωμένος να το κάνω τώρα γιατί μόνο έτσι μπορεί να γίνει κατανοητό το καινούργιο που έχω να προσθέσω στην ήδη εκτεταμένη σχετική βιβλιογραφία. Είμαι λοιπόν υποχρεωμένος να μιλήσω λίγο αυτοβιογραφικά, όχι για να συμπληρωθεί το βιογραφικό μου, που άκρες μέσες ήδη το έχω συμπληρώσει, αλλά να φωτισθεί το τι έχω στο μυαλό μου και τι εννοώ με την ανάλυση και την σύνθεση που θα παρουσιάσω στο βιβλίο αυτό.
Θα μιλήσω για πράγματα που είναι για τους πολλούς απίστευτα, αλλά όπως και τις άλλες φορές που γράφω, δεν αποσκοπώ να υποχρεώσω τους αναγνώστες να πεισθούν. Θα διη-γηθώ αυτό που έχω, αυτό που ξέρω και εναπόκειται στην κρίση του αναγνώστη να δεχθεί ή να απορρίψει τα λεγόμενά μου.
(Συνεχίζεται...)

12 σχόλια:

  1. Προσωπικά ανυπομονώ!!

    ΥΓ.Νομίζω οτι αναγνωρίζω το δεντράκι της φωτογραφίας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μου κάνει εντύπωση που αναφέρεσαι στο Θεό χωρίς παρενθέσεις αφού έχω καταλάβει πως δεν πιστεύεις στην ύπαρξή του ως μια οντότητα που να έχει κάποιο νόημα για τον άνθρωπο.

    Ας συνεχιστεί για να αποκτήσουμε μια πληρέστερη εικόνα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @ Γιώργος Λιάγκας
    Δεν χρειάζεται ανυπομονησία! Το δενδράκι είναι πράγματι αυτό που θυμάσαι. Να δούμε αν μπορέσω να βρω μια φωτογραφία του μικρότερο... Γιατί έχει την δική του ιστορία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. @ Νικόλαος
    Το ότι ο Θεός δεν είναι μια οντότητα που έχει κάποιο νόημα για τον άνθρωπο, δεν συνεπάγεται ότι ο Θεός δεν ...υπάρχει!
    Εξαιτίας του τεράστιου φορτίου της λέξης Θεός, ξεχνάμε ότι δεν είναι παρά μια ...λέξη. Όμως για αυτά δεν γράφω στην εισαγωγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γνωρίζοντας λίγα απο αυτά τα οποία πρόκειται να πείς, μπορώ να πω οτι θα εκπλαγούν και θα προβληματιστούν για ακόμη μια φορά πάρα μα πάρα πολλοί.
    Περιμένουμε.......

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Σιμούδης Δημήτριος16 Οκτωβρίου 2009 στις 9:00 μ.μ.

    Ανυπομονώ επίσης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Η αναμονή και η ανυπομονησία σας ...με τιμά, και σας ευχαριστώ. Βέβαια πάντα είμαι της άποψης, όπου ακούς πολλά κεράσια, πάρε μικρά καλάθια!
    Ελπίζω ότι δεν θα σας διαψεύσω, αλλά ...δεν υποχωρώ σε πιέσεις (που λέει ο λόγος).
    Στο μπλογκ γράφω ...ότι μούρθει και όπως και όταν μούρθει. Τώρα θέλω να παρεμβάλω κάτι άλλο, από την σημερινή μέρα στο σχολείο, να δούμε όμως πότε θα μπορέσω να το γράψω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Επιτελους(??) φτανει η στιγμή που περίμενα...το ειχα πει και σε προηγούμενο post οτι περιμενω να δω τι "εχετε στο κεφαλι σας...". Τοτε μαλλον με παρεξηγησατε οτι ενδεχομενως να θεωρω οτι η θεωρια σας θα ειχε να κανει με καποια μορφης "σωτηρία"..βεβαι δεν προκειται γι αυτο...οπως ειχα γραψει και τοτε, επειδη ακριβως "ο πλανητης της Θεολογιας" μου εδωσε πολλες απαντησεις και το "Σοκ και Δεος" μου προκαλεσε πολλες αμφισβητησεις και τριγμούς, θελω να δω ποιο ειναι το κοσμοείγωλό σας...εαν ειναι αυτοσυνεπες, ή ενα πασει περιπτωσει περισσοτερο αυτοσυνεπες από τα υπάρχοντα....
    Αναμενω....
    να πώ και κατι για τη φραση "σχεση με το Θεό". Τι ειναι ο Θεος με τον οποίο μπορουμε να εχουμε (δηλ. εσεις) σχεση? Εδω δεν υπαρχει ο κινδυνος της υποκειμενικότητας και της αντικειμενοποίησης υποκειμενικών βιωματων? Κι αν ο Θεος δεν ειναι ενα "ον" (αρα τι σημαινει "όν"), πώς μπορουμε να εχουμε σχεση με κατι που δεν ειναι "ον"?
    Μαλλον μπερδευτηκαμε...
    Εν πασει περιπτωσει, μάλλον πρεπει να γινω φιλος με τον π.Λιβυο..(εαν ειναι πατερ, anyway) για να μαθω για τίς απόψεις σας....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ο π.Λίβυος είναι πράγματι πατήρ.
    Γίνε φίλος του και μπορεί να αποκτήσεις και άλλους φίλους π.Δημήτριε (αν είσαι πάτερ).

    Για τα περεταίρω ας περιμένουμε τον Αρσένιο να δούμε..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. @π.Δημήτριος
    Αγαπητέ φοβάμαι ότι θα πρέπει να περιμένεις... Τώρα θα δημοσιεύσω μόνο την εισαγωγή, που είναι απλώς εισαγωγή.
    Τα ερωτήματα που θέτεις τα διαπραγματεύομαι στο κυρίως μέρος και νομίζω ότι θα εκπλαγείς από το πόσο μπορεί κανείς, όντως, να τα συζητήσει! Αλλά είμαστε στην Ελλάδα και εδώ δεν μπορεί να ζήσει κανείς ασχολούμενος με έρευνα σε τέτοια θέματα, επομένως ο ρυθμός δεν μπορεί παρά να είναι αργός.
    Όσο για τον (πολύ αγαπητό) π. Λίβυο, απάντησε ο Νικόλαος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Δηλαδή Αρσένιε στο βιβλίο αυτό θα επιχειρήσεις να.. διασώσεις το Θεό!
    Αν υπάρχει, μάλλον θα σου χρωστάει. Άσε που μπορεί να γίνεις και άγιος, έστω και εκτός εκλησίας.
    Ο Άγιος Αρσένιος ο Κβαντωμένος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Δεν υπάρχει αμφιβολία, μου χρωστάει ...την ζωή μου!
    Γι' αυτό και εγώ θα τον σώσω, αλλά όχι στο τζάμπα... Θα δείξω ότι δεν μας ενδιαφέρει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή