Πέμπτη 16 Ιουλίου 2009

Το 1204 και εμείς

Η βυζαντινή ιστορία είναι για μένα νεανικός έρωτας που ανανεώθηκε αυτήν την χρονιά καθώς την δίδαξα στο σχολείο. Τώρα λοιπόν που είπα να είμαι χαλαρός, μου δόθηκε η ευκαιρία να διαβάσω κάποια σχετικά βιβλία και ανάμεσά τους το βιβλίο του κ. Γ. Καραμπελιά το 1204 και η Διαμόρφωση του Νεώτερου Ελληνισμού. Μου φάνηκε σημαντικό βιβλίο και για το πλήθος των πληροφοριών που παραθέτει και για την κεντρική του θέση, ότι ο νεώτερος και συμπληρώνω εγώ σύγχρονος ελληνισμός κατάγεται άμεσα από την Ύστερη Βυζαντινή περίοδο. Αυτήν την άποψη την ασπάζομαι πλήρως και όπως έχω γράψει, θεωρώ το Βυζάντιο ως την ελληνική κοινωνία του μεσαίωνα.

Φαίνεται ότι έχω χάσει επεισόδια στις διαμάχες των ιστορικών, γιατί ο κ. Καραμπελιάς αγωνίζεται να δείξει θέσεις που για μένα (με βάση τα διαβάσματα που είχα κάνει) είναι αυτονόητες. Για μένα είναι δεδομένο το γεγονός ότι το Βυζάντιο δεν καταστράφηκε από τους Τούρκους αλλά από τους Φράγκους. Πλην όμως αυτό δεν μπορεί να είναι αιτία να εχθρεύομαι τους σύγχρονους απογόνους των Φράγκων! Και ο κ. Καραμπελιάς μου έδωσε την αίσθηση ότι προβάλει αυτήν την άποψη για να προτρέψει τους σύγχρονους Έλληνες να μην εμπιστεύονται ή συμπαθούν την Δύση. Δεν μου φαίνεται αυτό σωστό.

Μου άρεσε πολύ το γεγονός ότι δεν χαρίζει το Βυζάντιο στους εκκλησιαστικούς. Το Βυζάντιο δεν ήταν μόνο Ορθοδοξία αλλά δεν μπορεί κανείς να το καταλάβει αν δεν γνωρίσει την Ορθοδοξία και σε αυτό είχε σημαντικό έλλειμμα ο συγγραφέας. Για την ακρίβεια παίρνει σαν δεδομένες κάποιες νεοορθόδοξες ερμηνείες που όμως σηκώνουν πολύ συζήτηση.

Προσπαθεί να ανιχνεύσει την εξέλιξη των ιδεών που διαμόρφωσαν την βυζαντινή κοινωνία αλλά ο έντονος, ελάχιστα συγκαλυμμένος, αντιδυτικισμός του και η περί τα θεολογικά ουσιαστική άγνοια, τον οδηγούν σε απόψεις που κατά την γνώμη μου είναι ανεδαφικές ή εσφαλμένες. Πολύ θα ήθελα να μου δοθεί η ευκαιρία να τις συζητήσω με την σοβαρότητα και την επιχειρηματολογία που …τις αξίζουν.

Γιατί άσχετα με το αν συμφωνώ ή όχι, για μένα είναι κύρια προτεραιότητα για την ομαλή εξέλιξη του σύγχρονου ελληνισμού, να αναγνωρίσει τις επιβιώσεις του παρελθόντος στο παρόν και να τις δει κριτικά, ούτε δοξαστικά ούτε περιφρονητικά. Βέβαια όχι στα πλαίσια κάποιας εθνικής ή άλλης προπαγάνδας.

Θα ευχόμουν από τα βάθη της καρδιάς μου, νεώτεροι ερευνητές που δεν έχουν θητεύσει σε διάφορους –ισμούς να μελετήσουν, με αγάπη, το παρελθόν μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου