"Επιστήμη και Θρησκεία: Ορίζοντας τις έννοιες"

Είναι άραγε δυνατόν να κάνουμε κάτι στην Ελλάδα που να μην είναι …ελληνικό; Η απάντηση είναι απλή: Αυτό είναι απελπιστικά δύσκολο αλλά όχι αδύνατο. Προσωπικά διεκδικώ, με όποιο τρόπο μπορώ, αυτές τις ελάχιστες πιθανότητες. Και βέβαια δεν είμαι ο μόνος, ούτε μόνος. Αλλά είμαστε λίγοι, σε όλα τα πεδία.

Ο ελληνικός τρόπος είναι: τα ξέρω όλα, και όταν δεν μου βγαίνουν τα πράγματα καταφεύγω στο ψέμα και την φαντασία, αρκεί να μη μου αμφισβητηθούν οι βεβαιότητες. Αν δεν καταλαβαίνετε τι λέω, δείτε τους πολιτικούς…

Με πνεύμα λοιπόν αναζήτησης και απορίας και ανοικτοί στην έρευνα, ξεκινήσαμε πριν δύο χρόνια την Εταιρεία Μελέτης των σχέσεων της Επιστήμης με την Θρησκεία, ΕΜΕΣΕΘ http://www.emeseth.gr/portal/ . Το ελληνικό θαύμα κατάφερε να περάσουν 14 μήνες για να εγκριθεί το καταστατικό της, αν και είναι ένας απλός μη κερδοσκοπικός σύλλογος και όχι βέβαια κάποια εμπορική εταιρεία. Οι επιστημονικοί σύλλογοι είθισται να ονομάζονται εταιρείες.

Οι θρησκευόμενοι δεν ενδιαφέρονται για τέτοιες ανοικτές προσπάθειες και είναι κατανοητό, όμως η διαπλοκή της επιστήμης με την θρησκεία ενδιαφέρει κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο και σε αυτούς απευθυνόμαστε. Ήδη έχουμε προγραμματίσει μια νέα εκδήλωση το άλλο Σάββατο, 9-10-2010 στις 11.30 πμ. στο βιβλιοπωλείο Αρμός, Μαυροκορδάτου 11, με θέμα "Επιστήμη και Θρησκεία: Ορίζοντας τις έννοιες".

Θα γίνουν δύο εισηγήσεις:

Α. Από τον καθ. Στ. Βιρβιδάκη, του τμ. Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Παν. Αθηνών.

Περίληψη: Η φιλοσοφική θεώρηση της θρησκείας οφείλει να ξεκινά από την αναγνώριση της περιπλοκότητας και της αδυναμίας ικανοποιητικής σύλληψης των διαστάσεων της ίδιας της έννοιας.  Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για τη χαρακτηριστική φαινομενολογία της ηθικής εμπειρίας, η οποία γίνεται αντικείμενο διεπιστημονικών προσπαθειών ανάλυσης και εξήγησης, για ένα σύνολο λατρευτικών και τελετουργικών πρακτικών με αναφορά στο βίωμα  του «ιερού» και για την οργανωμένη θεσμική τους έκφραση, ή και για ιδιαίτερες αφηγήσεις, συστήματα συμβόλων, εννοιολογικά σχήματα που προτείνουν την συνολική κατανόηση και νοηματοδότηση της ανθρώπινης ύπαρξης και υπερβαίνουν τις απλές, επιστημονικές εξηγήσεις των φυσικών της γνωρισμάτων.  Το ερώτημα που θα μας απασχολήσει είναι σε ποιο βαθμό η θρησκευτική αντιμετώπιση της υλικής πραγματικότητας και της ανθρώπινης ζωής είναι συμβατή με την ακραιφνή επιστημονική τους προσέγγιση.

Β. Από την αναπ. καθ. Βάσω Κιντή του τμ. Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Παν. Αθηνών.

Περίληψη: Το ερώτημα «Τι είναι επιστήμη;» το οποίο δεν μπορεί να απαντηθεί με έναν μοναδικό τρόπο. Η επιστήμη είναι μια πρακτική με ιστορία και δεν περιγράφεται με ένα τύπο στον οποίο διατυπώνονται συνθήκες αναγκαίες και ικανές. Υπήρχε, και υπάρχει, πολυμορφία τόσο σε ό,τι αφορά την επιστημονική πρακτική όσο και σε ό,τι αφορά την επιστημονική γνώση.  Η ιδεολογία του επιστημονισμού έχει κατασκευάσει ένα πρότυπο επιστήμης το οποίο χρησιμοποιείται ως αφηρημένο μέτρο σύγκρισης, συνήθως για να απαξιωθεί ό,τι δεν ανταποκρίνεται σε αυτό. Η αμφισβήτηση του κατασκευασμένου αυτού προτύπου, δεν πρέπει, ωστόσο, να οδηγεί στην άρνηση κάθε κριτηρίου εγκυρότητας

Στην ΕΜΕΣΕΘ όλοι έχουμε τις προσωπικές μας απόψεις τις οποίες όμως θέτουμε προς συζήτηση, έρευνα και επαλήθευση. Η εκδήλωση αυτή δεν στοχεύει να προβάλει μια άποψη, να παρουσιάσει μια θέση αλλά να ανοίξει την συζήτηση.

Θα παρακαλούσα, δεν θα προέτρεπα απλώς, αλλά θα παρακαλούσα, κάθε αναγνώστη αυτών των γραμμών που θέλει να είναι ανοικτός, που θέλει να έχει απορίες και δεν θέλει να τις επιλύει με ψευδείς τρόπους, να παρευρεθεί στην εκδήλωση αυτή. Δεν υπάρχουν πολλοί τέτοιοι ούτε γίνονται και πολλές ανάλογες, ως προς τον τρόπο, εκδηλώσεις και αξίζει να την υποστηρίξουμε. Και θα ωφεληθούμε αλλά και θα βοηθήσουμε την διανόηση της χώρας μας να πάψει να κρύβεται πίσω από κεκτημένα και στερεότυπα, να ανοιχτούμε στην απορία, την αναζήτηση και την αληθινότητα.