Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2010

Αναζητώντας τον μεσσία




Σε μια κοινωνία που καταρρέει, σε ένα κόσμο που χάνεται κάτω από τα πόδια μας υπάρχει μια ποικιλία στάσεων με την οποία οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την κατάσταση. Σε γενικές γραμμές πάντως υπάρχει μια αναδίπλωση, μια επιστροφή στο εσωτερικό του ανθρώπου, μια διάθεση φυγής από την καταρρέουσα ατμόσφαιρα και αναζήτηση πνοής σε ένα επίπεδο που δεν επηρεάζεται από αυτήν, μια  επιστροφή στον ψυχικό κόσμο. Δεν είναι όμως όλες αυτές οι αναδιπλώσεις του ίδιου επιπέδου, δεν έχουν τα ίδια αποτελέσματα.

Μπορώ να διακρίνω δύο διαφορετικές αναδιπλώσεις με πολύ διαφορετικά αποτελέσματα. Η μία είναι αναδίπλωση στον κόσμο του φανταστικού, είναι μια απόσυρση από την μάχη της ζωής, ένας αγώνας για διατήρηση των κεκτημένων, όχι στον κόσμο της πραγματικότητας αλλά σε ένα άλλο κόσμο εν πολλοίς φανταστικό. Η άλλη αναδίπλωση είναι μια επιστροφή στον εαυτό για περισυλλογή και παρατήρηση και καλύτερη κατανόηση των πραγμάτων και αναζήτηση έμπνευσης για επιστροφή και νικηφόρα αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Στην ελληνική ιστορία μπορεί κανείς να βρει και τις δύο περιπτώσεις διάλυσης της κοινωνίας και αναδίπλωσης στον εαυτό με χαρακτηριστικά διαφορετικά αποτελέσματα. Χρονικά η πρώτη είναι η ύστερη ρωμαϊκή περίοδος με όλα τα χαρακτηριστικά διάλυσης που μας περιγράφουν οι ιστορικοί. Σε αυτήν την μακρά και δύσκολη περίοδο υπήρξε μια αναδίπλωση που όμως οδήγησε σε εκτίναξη. Μιλώ για την εμφάνιση του χριστιανισμού που υπήρξε μια απάντηση στα προβλήματα της εποχής της παρακμής της εποχής εκείνης και ο οποίος αν και ήταν μια κίνηση προς το εσωτερικό του ανθρώπου όμως δεν έμεινε εκεί και οδήγησε σε μια ανανέωση του πολιτισμού και της κοινωνίας.

Πολλούς αιώνες αργότερα, στην φάση της εκ νέου παρακμής της ελληνικής κοινωνίας, υπήρξε μια εκ νέου επιστροφή προς τον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, μια επιστροφή που όμως οδήγησε στην τελική καταστροφή της ελληνικής κοινωνίας. Και όχι μόνο αυτό, την καταδίκασε στην παρακμή και την υποδούλωση για τουλάχιστον 500 χρόνια. Μιλώ για το κίνημα του ησυχασμού που υπήρξε το πιστοποιητικό θανάτου της βυζαντινής κοινωνίας. Μια αυτιστική στροφή στον εαυτό από την οποία πιθανόν να μην έχει συνέλθει ακόμα ο τόπος μας.

Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στις δύο στροφές στον εαυτό; Η πρώτη εξέφραζε την αναζήτηση του νέου, της εξόδου από την κρίση μέσα από την ανανέωση που υποσχόταν η χριστιανική εκκλησία. Ένα μήνυμα που κινητοποίησε τους ανθρώπους, τους ενέπνευσε, τους οδήγησε στην δράση για μια κατάκτηση της εξουσίας και την αναγέννηση του κράτους. Η δεύτερη αναδίπλωση είχε ένα μόνο στόχο, την διατήρηση της εξουσίας μέσα στην ίδια την καταρρέουσα κοινωνία. Ήταν ο αγώνας της θρησκευτικής της ελίτ να διατηρήσει την εξουσία της απέναντι στο ρεύμα εκκοσμίκευσης που δειλά δειλά ξεκινούσε στην Δύση. Ποιος έχει την εξουσία; Ο άγιος ή ο σοφός (επιστήμων); 500 χρόνια τουρκοκρατίας τα οφείλουμε εν πολλοίς στον Παλαμά και τους συν αυτώ…

Πολύ φοβάμαι ότι αυτό που βλέπω γύρω μου είναι έντονα …παλαμικό! Ομάδες, κλίκες, και πρόσωπα που κλείνονται στον εαυτό τους μόνο και μόνο για να μπορέσουν να διατηρήσουν τα κεκτημένα. Φυσικά όλα περιτυλιγμένα σε ωραίες και υψηλές θεωρίες αγώνα για …την σωτηρία του τόπου.
Ναι χρειαζόμαστε μια επιστροφή στον εαυτό, αλλά για να ανανεωθούμε, να εμπνευστούμε και να δράσουμε όχι για να διατηρήσουμε κεκτημένα αλλά για να πάμε μπροστά, να δημιουργήσουμε νέες δομές, νέες καταστάσεις. Στον σημερινό κόσμο, δεν μπορεί να έχει πέραση η αναζήτηση ενός νέου μεσσία, πρέπει όλοι εμείς να γίνουμε μικροί μεσσίες στον χώρο μας, να κάνουμε την μικρή μας επανάσταση, να αναγεννήσουμε την πατρίδα μας…

8 σχόλια:

  1. Πάντως αξίζει "θαυμασμού" το γεγονός ότι αυτοί που οδήγησαν την ιστορία μας σ αυτά τα 500 χρόνια αργότερα εμφανίστηκαν ως σωτήρες μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σιμούδης Δημήτριος
    Αυτό το θαυμαστό γεγονός εξηγεί και το γιατί ενώ όλοι αγωνίζονται για την πατρίδα, όλοι καταστρέφουν την πατρίδα...
    Ενσαρκώσεις του ψέματος... Πολύ σκληρό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ωραία τα γράφετε κύριε Μέσκο, πώς να πάμε όμως μπροστά όταν αντιλαμβανόμαστε ότι μας κρύβει πολλά το κατεστημένο και πρέπει να γίνουμε θεοί για να το διαλύσουμε και να αποκαλύψουμε μόνοι μας τί παίζει και τί τρέχει;
    Πώς να πάμε ακόμα μπροστά όταν διαπιστώνουμε ότι βάλλεται πανταχόθεν και καθημερινά ο ΛΟΓΟΣ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ιστολόγα
    Δεν χρειάζεται να γίνουμε ...θεοί. Τα πράγματα διαλύονται από μόνα τους. Η ζωή δεν σταματά επειδή κάποιοι την κοιτούν αμήχανα.
    Πάντως ο Λόγος δεν υποκαθιστά την ...λογική!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. http://rodosblog-xrisostomos.blogspot.com/2010/09/blog-post_24.html

    γι αυτόν Αρσένιε τι να πει κάνεις???

    Θανάσης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. "Τα πράγματα διαλύονται από μόνα τους."

    Ωραίο αυτό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. "Πάντως ο Λόγος δεν υποκαθιστά την ...λογική!"

    Έστω και καθυστερημένα να πω ότι με τον "ΛΟΓΟ" εννοούσα την λογική και όχι τον σαρκωθέντα Λόγο, ίσως σας μπέρδεψα επειδή το έγραψα με κεφαλαία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή