Παρακολούθησα το μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου με μουσική των Pink Floyd στο Μέ-γαρο Μουσικής. Μεγάλη τύχη αυτό το Μέγαρο! Μια ακόμα υπέροχη παράσταση που μου άφησε στην μνήμη εντυπωσιακές εικόνες, που δυστυχώς δεν μπορούσα να αποθανατίσω. Εικόνες που κατά το ειωθός προκάλεσαν πλήθος σκέψεων. Η μουσική. Ροκ της δεκαετίας του 70, ψυχεδελικό. Μουσική σκοτεινή και ο χορογράφος επέλεξε τα πιο σκοτεινά κομμάτια της. Και η χορογραφία ανάλογη. Μουσική και χορογραφία εκφράζουν με τον ήχο και την κίνηση την σκοτεινή, την δύσκολη, την ενστικτώδη πραγματικότητα της ζωής μας. Όλα όσα επιθυμούμε και όλα όσα φοβόμαστε και όλα όσα ελπίζουμε.
Οι χορευτές πολλοί και ο καθένας κουβαλούσε επάνω του ένα κομμάτι από την σκληρή πραγματικότητα της …πεπτωκυίας (κατά τους θεολόγους) ανθρώπινης φύσης. Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση και στάθηκε η αφορμή για το κείμενο αυτό ήταν το γεγονός ότι παρόλη την ασυναρτησία των κινήσεων, το σύνολο των 32 χορευτών εμφάνιζε μια κοινή κίνηση, ένα ρυθμό, μια συνεργασία. Ενώ μέσα στην κίνηση των ατόμων εκφραζόταν η προσωπική ασυναρτησία, ο κατακερματισμός της ανθρώπινης ψυχής, το σύνολο έβγαζε μια συνεργασία!
Σκέπτομαι, όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν να εκφράζουν και να σωματοποιούν τα συναισθήματά τους, ειδικά τα σκοτεινά και αμαρτωλά, τότε μπορούν να συντονισθούν μέσα από τις επιταγές της κοινής λογικής. Ασχέτως του πως αισθάνεται ο καθένας μας, από την στιγμή που μπορεί, αισθάνεται ότι δικαιούται να εκφράσει ελεύθερα αυτό που αισθάνεται, και μπορεί αντίστοιχα να αποδεχθεί και την ανάλογη έκφραση του άλλου, τότε μπορεί να συντονισθεί με τον άλλο πάνω σε κοινές αρχές. Το σύνολο μπορεί να εμφανίσει οργανωμένες και συντονισμένες συμπεριφορές που συντονίζονται …από την κοινή λογική. Ας θυμηθούμε για λίγο τον τρόπο που συντονίζονται οι μέλισσες και τα μυρμήγκια για να αντιληφθούμε τι (περίπου) συμβαίνει.
Όταν όμως τα συναισθήματα είναι απαγορευμένα, τότε η καταπίεσή τους αλλοιώνει έτσι την ανθρώπινη συμπεριφορά που αυτή πλέον δεν επιτρέπει την αυθόρμητη και ελεύθερη συνεργασία. Όπως ακριβώς συμβαίνει με το προεντεταμένο σκυρόδεμα. Η προένταση το κάνει πιο σκληρό και δύσκαμπτο. Σκέπτομαι τις στυλιζαρισμένες βυζαντινές εικόνες και τις εκκλησιαστικές τελετές όπου το συναίσθημα είναι απαγορευμένο και αδιανόητο να εκφραστεί σωματικά. Το σώμα υπάρχει, αλλά ως μη υλικό χωρίς (υποτίθεται) αμαρτωλές, διάβαζε συναισθηματικές, παρορμήσεις. Άνθρωποι στραγγαλισμένοι συναισθηματικά και σωματικά, κοινωνίες όπου η επιθυμία είναι καταζητούμενη, αλίμονο σου αν επιθυμήσεις, τέτοιοι άνθρωποι είναι τόσο προεντεταμένοι που δεν είναι δυνατόν να συνεργασθούν.
Τον εκκλησιαστικό χώρο τον περιέγραψα στον Πλανήτη ως σύνολο νησίδων που δεν επι-κοινωνούν μεταξύ τους και πολλοί βρήκαν ευστοχότατη την περιγραφή, γιατί άραγε;
Ελλάδα, κάθε κοινωνική ομάδα είναι έτοιμη να θυσιάσει όλες τις άλλες για χάρη του συμ-φέροντός της. (Οι καθηγητές λέει θα απεργήσουν στις μέρες των πανελληνίων…) Γιατί άραγε.
Η θαυμάσια χορογραφία που είδα προχθές, μου δίνει απαντήσεις.
"Ελλάδα, κάθε κοινωνική ομάδα είναι έτοιμη να θυσιάσει όλες τις άλλες για χάρη του συμ-φέροντός της. (Οι καθηγητές λέει θα απεργήσουν στις μέρες των πανελληνίων…) Γιατί άραγε;"
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί αυτοί που θα έπρεπε να έχουν την γενική εικόνα και να είναι οδηγοί (opinion leaders) οδήγησαν τον κόσμο σε αυτές τις συνήθειες και τους τρόπους σκέψης.
Οι ιδεαλιστές από αυτούς πίστεψαν ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα (ως που τα μέσα τους τούμπαραν), οι αμοραλιστές ή όσοι διεφθάρησαν στην πορεία άφησαν να εκφραστεί το σκοτεινό τους κομμάτι (πόση συγκίνηση θα ένοιωθαν άραγε και αυτοί βλέποντας το έργο; Αχ αυτή η δημιουργική καταστροφή θα αναφωνούσαν μέσα τους!), ζήσαν αυτοί καλά και εμείς χειρότερα και τώρα νομίζω ζουν αρμονικά με το περιβάλλον τους (χάρη στο γράσο του χρήματος).
Οι άνθρωποι αυτοί είχαν αφήσει πίσω τους τους "παραλογισμούς" της Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού εν γένει. (Δεν νομίζω ότι η παραβολή του Ζακχαίου έκανε κάποιον από αυτούς να τον μιμηθεί).
Έτσι ο κόσμος δεν ξέρει πότε λένε αλήθεια και πότε ψέματα. Δεν υπάρχουν λεφτά ή δεν υπάρχουν για όλους αλλά για τους δικούς μας; Και δρα πανικόβλητα. Πανικός και όχι αδιαφορία είναι αυτό που γίνεται.
Εγώ αυτό βλέπω και δεν πείθομαι καθόλου με την αναλογία με τον Πλανήτη της Θεολογίας.
Δυο ακόμα σκέψεις:
1. Διαφωνώ πλήρως με το να εξισώνουμε τον άνθρωπο που ξέρει (από γνώσεις, θέση ή και τα δύο) και που έχει θέση ηγέτη γνώμης (λόγω ΜΜΕ ή πολιτικής θέσης) με το μέσο άνθρωπο που τρέχει να βγάλει το ψωμί του και να βγάλει ένα νόημα στο χαμό που γίνεται
2. Υπάρχουν κάποιοι βασικοί παίκτες οι οποίοι ελάχιστα εμφανίζονται στις συζητήσεις σε αυτό το blog: το εφοπλιστικό κεφαλαιο, το τοπικό κεφάλαιο, οι διαπλοκές των ΜΜΕ, τα think tanks των κομμάτων, το μαύρο κεφάλαιο από παράνομες δραστηριότητες κα. Ξέρουμε ότι η κοινή γνώμη μπορεί να καναλαριστεί σε σημαντικό βαθμό. Και ότι αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες. Αντι να βαράμε το μέσο άνθρωπο (με την υποτιθέμενη ελατωματική νοοτροπία του) γιατί δεν αναρωτιόμαστε πως και συμβαίνουν τα συγκεκριμένα καναλαρίσματα της κοινής γνώμης που συμβαίνουν στη χώρα μας ενω δεν συμβαίνουν σε κάποιες χώρες που θαυμάζουμε.
Και τέλος:
Αρσένιε, ακριβώς επειδή οι άνθρωποι είναι αντιφατικοί και μπορούν και κάνουν "διαμερισματοποίηση" των αντιδράσεών τους ακριβώς γι αυτό ακόμα και αν η πίστη ότι η Ανάσταση του Χριστού μας σωζει ήταν παραλογισμός και πάλι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι πολύ αποτελεσματικοί στα πρακτικά ζητήματα.
Αυτό που προτείνεις για να εξηγήσεις τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας έχει πολύ μικρή εξηγητική ισχύ.
@ Βασίλης Κόλλιας
ΑπάντησηΔιαγραφή"Οι ιδεαλιστές από αυτούς πίστεψαν ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα" και "Οι άνθρωποι αυτοί είχαν αφήσει πίσω τους τους "παραλογισμούς" της Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού εν γένει. "
Προσωπικά έχω ζήσει αυτή την τακτική στην μεγαλύτερη έκτασή της μέσα στο χώρο της Εκκλησίας, απλά δεν το ονόμαζαν έτσι γιατί προφανώς θυμίζει τη Δυτική Εκκλησία αλλά θεία οικονομία. Αλλά τι σημασία έχει αυτό?
Μόνο οι υψηλά ιστάμενοι φταίνε για τα κακά αυτής της χώρας? Σήμερα πάλι ανακοινώθηκε ότι κατέχουμε τα πρωτεία της διαφθοράς στην Ευρώπη και πρωτεργάτες της διαφθοράς είναι οι Δήμοι και στους Δήμους δεν είναι οι ηγέτες αλλά άνθρωποι σαν εσένα , εμένα και γενικά σαν εμάς.
@ Αρσένιος
Εύχομαι να μην αποφασιστεί απεργία στις εξετάσεις. Ως μαθητής το έζησα και δεν θα ήθελα να ξανασυμβεί
Βρίσκω ότι είναι πολύ οξυδερκής και διαυγής η παρατήρηση της τελευταίας παραγράφου του "Βασίλη Κόλλια".
ΑπάντησηΔιαγραφή"Και τέλος:
Αρσένιε, ακριβώς επειδή οι άνθρωποι είναι αντιφατικοί και μπορούν και κάνουν "διαμερισματοποίηση" των αντιδράσεών τους ακριβώς γι αυτό ακόμα και αν η πίστη ότι η Ανάσταση του Χριστού μας σωζει ήταν παραλογισμός και πάλι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι πολύ αποτελεσματικοί στα πρακτικά ζητήματα.
Αυτό που προτείνεις για να εξηγήσεις τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας έχει πολύ μικρή εξηγητική ισχύ."
@ Δημήτρη
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχω παρόμοιες εμπειρίες οπότε δεν έχω κάτι να πω.
Περι ευθύνης: Δεν λέω ότι φταίνε μόνο οι υψηλά ιστάμενοι αλλά ισχύει το "υψηλές εξουσίες- υψηλές ευθύνες".
Από την άλλη συμφωνώ νομίζω και με εσένα και με τον Αρσένιο ότι η όποια αλλαγή περνάει (εδώ που φτάσαμε) μέσα από μια πορεία προσωπικής μετάνοιας (αλλαγής πλεύσης). Την απόφαση όσο γίνεται περισσότερων από εμάς να βάλουμε τον πύχη ψηλά για την προσωπική μας ύπαρξη (πριν φτάσουμε στα ζητήματα της οικονομίας). Εγώ θα πρόσθετα: και να δουλέψουμε σκληρά για να βελτιώσουμε την ποιότητα της επικοινωνίας και της συνεργασίας με όσους είναι δίπλα μας.
Συμφωνώ ότι αν και δεν έχουμε το κύριο μέρος της ευθύνης, πρακτικά, η έξοδος από αυτή την κατάσταση περνάει πρώτα από την αναγνώριση των προσωπικών μας λαθών και την απόφαση να πάει ο καθένας μας ψηλότερα και να κινηθεί πιο αγαπητικά προς τους διπλανούς του.
Κρίνος
ΑπάντησηΔιαγραφήΑν σου φαίνονται οξυδερκή συμπεραίνω ότι έχεις ...βιονικά μάτια! Στα δικά μου τα ανθρώπινα μου φαίνονται ελαφρώς άσχετα.
ΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΘΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ κ την συνοδεια του ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΚΕΠΑΣΕ ΠΑΛΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΑπάντησηΔιαγραφή@ΑΣΛΑΝΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΕγώ προτείνω να προσευχηθούμε στον τάφο του Ελ. Βενιζέλου να αναστηθεί για να μας σώσει...
Κατί τέτοιο δεν κάνανε κ κάποιοι βυζαντινοί στον τάφο του Νικηφόρου Φωκά;
κ. Μέσκον
ΑπάντησηΔιαγραφήΈπρεπε να επιμείνεται περισσότερο στον Ευάγριο και στην μετάβαση από την πράξη στην γνώση και την θεωρία. Λάθος η παράθεση των κειμένων στο πρωτότυπο, δυσκολεύει όσους δεν ξέρουν αρχαία.Θα επανέλθω.