Υπάρχει Θεός!

Σύμφωνοι, μπορεί και να μην υπάρχει, αλλά πριν πολύ πολύ καιρό, βγαίνοντας από την εκκλησία ενός χωριού, με βρίσκει ένας (τότε) μαθητής εκφωνώντας με έμφαση αυτήν την φράση και δείχνοντας με το δάκτυλό του τον ουρανό! Τι είχε συμβεί; Σε ένα διαγώνισμα είχε “πέσει” ένα θέμα από αυτά που είχε διαβάσει! Είχε τόση χαρά ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του που ανακάλυψε …την Αμερική, ώστε ακόμα τον θυμάμαι.

Και τον θυμήθηκα χθες, όταν αναφώνησα και εγώ με την σειρά μου …υπάρχει Θεός! Το κακό είναι ότι για να εξηγήσω τι με έκανε να περάσω και εγώ …από την πορεία προς την Δαμασκό, θα κάνω τον Γιώργο τον Λιάγκα, αλλά και την Σαλογραία (παρένθεση) η οποία αδιαλείπτως μου στέλνει κάνα δυό υβριστικά μηνύματα καθημερινά, αν και φαίνεται ότι βαρέθηκε τις τελευταίες μέρες και το αραίωσε σε βαθμό που να αισθάνομαι …έλλειψη! (τέλος η παρένθεση).

Λοιπόν αγαπητοί Μακικοί, όταν το σύστημα είναι ανοικτό, έχεις την τάση να το πειράζεις και εγώ δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό. Ότι το πειράζεις όμως σε πειράζει και έτσι κάποια στιγμή ο αθόρυβος υπολογιστής σταμάτησε να …ξεκινά. Αφού εξήντλησα όλα τα γιατροσόφια που ήξερα, θυμήθηκα τον Γιώργο και τον φαντάστηκα να λέει, καλά να πάθεις, θυμήθηκα και την Σαλογραία που προανήγγειλε επανειλημμένως ότι ο ουρανός θα πέσει στο κεφάλι μου και είπα ας πάρω τηλέφωνο τον τεχνικό στο κατάστημα που αγόρασα τον υπολογιστή.

(παρένθεση) Είμαι συνηθισμένος σε κάτι τέτοιο. Οι φορές που αγόρασα μηχάνημα και δεν χρειάστηκε να το επιστρέψω αμέσως ως ελαττωματικό είναι ελάχιστες και από κεκτημένη ταχύτητα πίστεψα ότι και στην περίπτωση αυτή το ίδιο συμβαίνει, θα πρέπει να το πάω πίσω (κλείνει η παρένθεση)

Και ο ουρανός όντως έπεσε στο κεφάλι μου, και ο Γιώργος έχει κάθε δίκιο να γελά, αν και είμαι βέβαιος ότι και Μακ να έπαιρνα και αυτό θα χαλούσε. Γιατί όσο και να προσπαθώ να πάρω τηλέφωνο, κανείς δεν το σηκώνει. Σχεδόν 18 ώρες προσπαθούσα να πάρω τηλέφωνο και από την άλλη πλευρά πλήρης αφωνία… Παίρνω στα κεντρικά, μου δίνουν ένα τεχνικό του λέω τα συμπτώματα και μου λέει, μάλλον κάηκε η μητρική! Πλήρης επιβεβαίωση των κακών προαισθήσεων. Με φαντάζομαι να πηγαίνω στον Πειραιά, terra ingognita για μένα, να ψάχνω να αφήσω κάπου το αυτοκίνητο και να κουβαλάω τον υπολογιστή αγκομαχώντας να τον πάω για επισκευή.

Το καλό το παλικάρι όμως ξέρει και άλλο μονοπάτι και έτσι αποφασίζω να πάω τον υπολογιστή στο κατάστημα της Αγίας Παρασκευής και από εκεί να το στείλουν στον Πειραιά. Θα αργήσει έτσι η επισκευή, αλλά προτιμότερο από το άλλο σενάριο του Πειραιά. Δεν είμαι όμως από αυτούς που το βάζουν κάτω και έτσι κάθε λίγο και λιγάκι προσπαθώ να πιάσω γραμμή. Και ω του Θαύματος! Δέκα λεπτά πριν φύγω για να δώσω τον υπολογιστή στο εδώ κατάστημα, μια κατά αγχωμένη κοπέλα σηκώνει το τηλέφωνο! Ζητώ τον τεχνικό και αυτός εκτός του ότι είναι εκεί, για μια ακόμα φορά μου μιλά σίγουρα και θετικά, μου λέει τι πάει στραβά, δεν χρειάζομαι και πολλά και εγώ και σε δευτερόλεπτα ο υπολογιστής δουλεύει κανονικά! Όταν κλείνω το τηλέφωνο αναφωνώ Υπάρχει Θεός! Και θυμάμαι εκείνον τον μαθητή.

Βέβαια ο Θεός δεν είναι μακικός, ούτε είναι της Σαλογραίας, είναι δικός μου, ή μια δική μου version! Και θα πάω στον Πειραιά μόνο και μόνο για να δω από κοντά τον εν λόγω τεχνικό. Στα πολλά χρόνια που έχω δούναι και λαβείν με εταιρείες πληροφορικής, σπάνια έχω συναντήσει ανθρώπους που να ξέρουν και να μπορούν να κάνουν έτσι σωστά την δουλειά τους.

Αν υπήρχαν πολλοί τέτοιοι η Ελλάδα θα ήταν διαφορετική. Και πιστέψτε με, ο άνθρωπος γίνεται τέτοιος με την κατάλληλη εκπαίδευση.

Ο Θεός με θυμήθηκε και λίγο πριν. Σε αυτές τις εκλογές είχα σκοπό να …πάω ταξίδι, αλλά δυστυχώς με θυμήθηκε ο Θεός και με έβαλαν εφορευτική επιτροπή… Αυτή την φορά ο Θεός δεν ήταν με το μέρος μου και θα έπρεπε να αναφωνήσω, μα δεν υπάρχει Θεός;

Θα ψηφίσω λοιπόν όποιον λέει κάτι για την παιδεία…

(Δεν σήκωνε κανείς το τηλέφωνο γιατί οι έλληνες ως γνήσιοι νεοέλληνες έπεσαν σαν τις ακρίδες πάνω στα φορητά που προεκλογικά μοιράζει το κράτος. Τώρα γιατί έπρεπε σώνει και καλά να τα πάρουν από την πρώτη μέρα είναι άλλη ιστορία, αλλά όταν έχεις απέναντί σου μερικές δεκάδες αγριεμένους πελάτες, αφήνεις το τηλέφωνο να κτυπά, γιατί απλά δεν το ακούς καν!)

Διηγώντας τα να κλαις

Έχω μια αρρώστια, που αν με ρωτάτε δεν την θεωρώ αρρώστια, το να θέλω πάντα το κάτι περισσότερο, το κάτι καλύτερο. Καθώς οδεύω …προς το γήρας, σε άλλες εποχές θα ήμουν ετοιμοθάνατος, αρρωσταίνω πραγματικά και δεν αποκρίνομαι στην αρρώστια μου! Ενώ το σκουλήκι με τρώει και λέει, άλλαξέ το, εγώ βαριέμαι και αντιστέκομαι, φοβάμαι και τα έξοδα.
Για χρόνια τρωγόμουν μέσα μου με την επίπλωση του γραφείου μου, αλλά δεν ήθελα να την αλλάξω. Αφού τα έχω αυτά τα έπιπλα …είναι (καταναλωτική) αμαρτία να αγοράσω άλλα. Και το γραφείο διαμαρτυρόταν και στην κυριολεξία με έδιωχνε. Συχνά πυκνά έπρεπε να καταφεύγω σε άλλα μέρη του σπιτιού, κάτι αντίθετο με συνήθειες δεκαετιών.
Φέτος όμως το τόλμησα, νάναι καλά η κρίση που έφερε προσφορές από τις εταιρείες επί-πλων, κάτι χάρισα, κάτι άλλαξα και …εγένετο φως! Αν μου το έλεγε κανείς δεν θα το πί-στευα, όπως υποθέτω δεν θα το πιστέψετε οι περισσότεροι από εσάς. Άλλαξα κάποια έπιπλα και αμέσως το δωμάτιο έβγαλε σωστό …ήχο! Ναι άλλαξε ο ήχος του δωματίου και τότε κατάλαβα ότι επειδή είχε φασαρία, γι’ αυτό και δεν μπορούσα να μείνω πολύ σε αυτό! Και βέβαια δεν εννοώ φασαρία από έξω ή από γύρω, αλλά εσωτερική φασαρία! Φασαρία που προκαλούσαν συγκεκριμένα έπιπλα!
Πάντοτε ήμουν δύσπιστος και ειδικά όσον αφορά τις ιστορίες για φενγκ σούϊ και τα σχετικά ήμουν άπιστος, αλλά αυτό που συνέβη στο γραφείο μου, είναι ικανό να κάνει τον άπιστο πιστό. Δεν ξέρω βέβαια σε τι να πιστέψω και για να πω την αλήθεια δεν με ενδιαφέρει. Απλώς για μια ακόμα φορά διαπίστωσα ότι ακούω (τον εαυτό μου) και είπα, αφού ακούω, ας μην κάνω ότι δεν καταλαβαίνω…
Γιατί η ιστορία έχει συνέχεια. Αφού το γραφείο ησύχασε, άρχισε να με ενοχλεί αφόρητα ο υπολογιστής. Ένας σύγχρονος φορητός που τον αγόρασα με φόβο ψυχής γιατί ήξερα τι με περίμενε. Αν τον πετύχεις αθόρυβο έχει καλώς, αν κάνει θόρυβο δεν έχεις καμιά επιλογή. Και ο δικός μου έκανε ένα μικρό θόρυβο, που τον σκέπαζε ο θόρυβος του δωματίου. Όπως καταλαβαίνετε, μετά την αλλαγή, τα πράγματα άλλαξαν. Ο θόρυβος έγινε αφόρητος!
Δεν δίστασα στιγμή, άρχισα να ψάχνω για αθόρυβο επιτραπέζιο υπολογιστή. Παλιός καημός, τι δεν έκανα παλιά για έναν τέτοιο. Όπου όμως ρωτούσα με κοιτούσαν σαν εξωγήϊνο! Προς μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι τώρα υπάρχει εταιρεία που φτιάχνει αθόρυβους υπολογιστές, εννοείται ειδική παραγγελία.
Έκανα τον σταυρό μου και παρήγγειλα ένα. Μετά από δεκαπενθήμερη αναμονή, να έρθει ένα ειδικό εξάρτημα, (που τελικά δεν ήρθε) ένα δύσκολο βράδυ τον παρέλαβα. Και… ήταν (είναι) όντως αθόρυβος! Αυτό είναι θαύμα, αν μπορούσα θα σας κερνούσα! Ένα βάσανο 22 χρόνων εξαφανίστηκε, τόσα χρόνια υπάρχει ένας υπολογιστής στο γραφείο μου, επιτέλους μπορώ να κάθομαι και να σκέπτομαι με ανοικτό τον υπολογιστή…
Θα λέτε, μα τι βλακείες λέει αυτός. Δεν πειράζει, ας πω και μια (τουλάχιστον) βλακεία, μπορεί κάποιος να με καταλάβει… Και δεν είναι απλώς ο θόρυβος, είναι η συχνότητα που έχει ο ήχος του εν λόγω θορύβου και όχι η έντασή του, αυτό μετράει στην εσωτερικότητα του ανθρώπου. Κάποιοι τα έχουν μελετήσει αυτά.
Θέλω όμως να σχολιάσω και τον ίδιο τον υπολογιστή. Με έκανε να αισθανθώ χειροπιαστά τον δρόμο που διήνυσε η τεχνολογία. Επιτέλους είναι ένα μηχάνημα, όπως περίπου θα το ήθελα. Μέσα σε ελάχιστες ώρες τον είχα στήσει, αν και ήταν λειτουργικός ήδη από την πρώτη ώρα. Που η εποχή κατά την οποία είχα δουλέψει 36 συνεχόμενες ώρες για να κάνω να δουλέψει ένα υπολογιστή για τον οποίο είχα δώσει, τότε, 7000 €! (εννοείται σε δραχμές!)
Δεν είμαι και πολύ μεγάλος, το ξέρετε, αλλά είναι τέτοιος ο ρυθμός των αλλαγών που η εποχή προ είκοσι χρόνων, μοιάζει να είναι τόσο αρχαία…
Και να ήταν μόνο η τεχνολογία που αλλάζει…

Παράδοση αλά καρτ

Δεν το κρύβω, θεωρώ ότι για τα περισσότερα διαρθρωτικά προβλήματα που εμφανίζει σήμερα η ελληνική κοινωνία, και οικονομία, μεγάλη ευθύνη εχουν λαθραίες και υπόγειες και σκοτεινές επιβιώσεις της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης. Επιβιώσεις που ευδοκιμούν στο συλλογικό μας υποσυνείδητο, για τις οποίες ελάχιστη ευθύνη και συμμετοχή έχει η τωρινή ορθόδοξη εκκλησία. Όχι γιατί δεν το θέλει, αλλά γιατί δεν το μπορεί. Έχει αποσυρθεί σε ένα ιδιότυπο γκέτο και εκεί ζει το όνειρό της. Καλά κάνει, εκεί να μείνει…

Θα συμπέρανε λοιπόν ό αναγνώστης αυτού του μπλογκ ότι αντιπαθώ αυτήν την παράδοση. Και ως συνήθως τα φαινόμενα απατούν, δηλαδή δεν εκφράζουν όλη την αλήθεια. Για μια εικοσαετία προσωπικά έζησα πτυχές αυτής της παράδοσης για τις οποίες κάθε άλλο παρά έχω αρνητική γνώμη, απόδειξη το γεγονός ότι τις εξασκώ και τώρα με πολύ θετικά αποτελέσματα. Και αναφέρομαι σε ένα σύνολο απόψεων, πρακτικών και στάσεων που υπάρχουν πίσω από την ετικέτα “Νήψη και Θεωρία”. Πρόκειται για μια πτυχή της ορθόδοξης παράδοσης που ήταν και είναι διπλά άτυχη.

Κατ’ αρχάς συνδυάστηκε με την νεοπλατωνική ανθρωπολογία γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να χρειάζεται να ακολουθήσει μακριές και άκομψες διαδρομές προκειμένου να επιτυγχάνει τους στόχους της, και αφετέρου αντιμετωπίσθηκε με αρνητική διάθεση από την εκκλησιαστικό θεσμό, σε βαθμό που σήμερα να στραγγαλίζεται ολοκληρωτικά. Και ο λόγος που συμβαίνει αυτό το τελευταίο, είναι απλός. Ο άνθρωπος που επιτυγχάνει να ακολουθήσει τον δρόμο αυτό, αποκτά μια εσωτερική αυτοδυναμία και ανεξαρτησία κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει, τον κάνει ακατάλληλο για το ποιμνιοστάσιο της επίσημης θρησκείας. Υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα από την παλαιά και σύγχρονη εκκλησιαστική ιστορία.

Η έσχατη κατάπτωση της ελληνικής κοινωνίας σηματοδοτήθηκε από την ένταξη αυτής της πτυχής της ορθόδοξης παράδοσης στο παιχνίδι για την εξουσία, την εποχή της διαμάχης μεταξύ Βαρλαάμ και Γρηγορίου του Παλαμά. Έκτοτε η ελληνική κοινωνία χάνει ολοκληρωτικά, (εντάξει μιλάω λίγο απλουστευτικά, αλλά όχι μακριά από την πραγματικότητα) το στοιχείο της νηπτικής διάκρισης και κυριαρχεί ο άκρατος συναισθηματισμός. Έσχατο, αλλά χαρακτηριστικότατο παράδειγμα είναι η καταφυγή σε αυτόν πολλών εκκλησιαστικών προκειμένου να ξεφύγουν από τον κλοιό των ερωτημάτων του Σοκ και Δέος.

Η απουσία της νηπτικής διάκρισης χαρακτηρίζει καθολικά θα έλεγα την σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Όλοι είμαστε θυμωμένοι, και πρώτος εγώ, είναι φανερό από αρκετές αναρτήσεις μου, όπως η αμέσως προηγούμενη… Η νηπτική διάκριση όμως με φανερώνει ότι ο θυμός είναι και μια υπεκφυγή. Με το να είμαστε θυμωμένοι, να κατακρίνουμε διαρκώς τους άλλους δεν πετυχαίνουμε τίποτα άλλο πέρα από το να αναπαραγάγουμε αυτό με το οποίο είμαστε θυμωμένοι.

Θεμελιώδες στοιχείο της νηπτικής παράδοσης είναι η αποδοχή των αρνητικών συναισθημάτων και η δράση για το ξεπέρασμά τους. Δεν θα το διαβάστε έτσι διατυπωμένο, αν όμως είστε προσεκτικοί θα καταλάβετε ότι εκφράζω με σύγχρονη ορολογία παλαιές εμπειρίες.

Μακάρι λοιπόν σαν κοινωνία να ανακαλύψουμε αυτήν την διάσταση του παρελθόντος μας. Τότε ο καθένας θα αναλάβει την δράση που του αναλογεί και έτσι θα υπάρξει η κρίσιμη μάζα που είναι αναγκαία για κάθε αλλαγή.

Κρατίδιο χωρίς όνομα

Το είχε πάρει για λίγο το μάτι μου, αλλά δεν έδωσα σημασία, μέχρις ότου λίγες μέρες πριν, κάνοντας ζάπινγκ, το είδα με τα μάτια μου. Είδα λίγες στιγμές από ένα αγώνα μπάσκετ και αφηρημένα πρόσεξα ότι έπαιζε η Γερμανία με μια χώρα της οποίας το όνομα ήταν σβησμένο με λευκό μπλάνκο! Και θυμήθηκα πόσο παράξενα αισθάνθηκα όταν ακούγοντας πάλι για λίγο, πιθανόν σε κάποιο δελτίο, περιγραφή του αγώνα της Ελλάδας με την Μακεδονία, ναι Μακεδονία, ο εκφωνητές έλεγε τώρα κάνουν επίθεση τα Σκόπια…
Και εθαύμασα την δύναμη της ορθόδοξης θεολογίας και της ορθόδοξης παράδοσης. Εσείς νομίζετε ότι δεν σας αφορούν γιατί δεν πιστεύετε, γιατί δεν πάτε στην Εκκλησία, να όμως που η τηλεόραση μας λέει τα αντίθετα. Και αφού το λέει η τηλεόραση δεν μπορεί παρά να είναι αλήθεια.
Ποια είναι η δύναμη της ορθόδοξης θεολογίας: να βαπτίζει τα αυγά σαρακοστιανά. Π.χ. να χαρακτηρίζει τον αρρωστημένο ατομοκεντρισμό που χαρακτήριζε πάντα τις ελληνικές κοινότητες σε βίωση του προσώπου και άλλα πολλά για τα οποία έχω πει …πολλά. Και ποιο είναι το κατόρθωμα της ορθόδοξης παράδοσης; να κάνει τους έλληνες να πιστεύουν ότι μόνο αυτοί υπάρχουν επί της γης…
Έτσι λοιπόν “Η Μακεδονία είναι ελληνική”. Τι κι αν μεγάλο τμήμα της είναι εκτός της ελληνικής επικράτειας. Κλείσαμε τα μάτια, κλείσαμε τα αυτιά, πέρα από εμάς δεν υπάρχει τίποτα και τώρα όλος ο κόσμος μιλά για το κράτος που υπάρχει στα βόρεια σύνορά μας και ονομάζεται Μακεδονία, αλλά εμείς βρήκαμε και πάλι την λύση. Σβήνουμε το όνομά του με μπλάνκο!
Τα ίδια και χειρότερα, πολύ χειρότερα κάνουμε και με την Τουρκία. Λέμε ψέματα στον εαυτό μας ότι το Αιγαίο είναι ελληνικό, θεωρούμε εθνικό μας δίκαιο το να έχει το Καστελόριζο τα ίδια δικαιώματα με την ασιατική ακτή και ενώ τρώμε την μια φάπα πίσω από την άλλη, ως άλλοι Καραγκιόζηδες κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε… Που θα πάνε θα κουραστούν, θα ιδρώσουν, θα αρρωστήσουν και έτσι θα μείνουμε εμείς νικητές!
Και η μεν Μακεδονία είναι υπό-κρατίδιο, είναι κρατίδιο χωρίς όνομα, εμείς δε μπορούμε να ισχυριζόμαστε υπερήφανοι ότι με του Τούρκους η μόνη εκκρεμότητα είναι η υφαλοκρηπίδα, όλα τα άλλα δεν …υπάρχουν.
Όμως τι ελπίδα και τι νόημα έχει να ομιλεί κανείς την γλώσσα της αλήθειας σε μια κοινωνία που δεν πιστεύει ότι υπάρχει οντολογική αλήθεια, αλλά ότι αλήθεια είναι ότι συμφωνούμε οι έχοντες και κατέχοντες ότι μας συμφέρει; Για διαβάστε τι λέει ο κ. Γιανναράς, δεν τα βάζω μαζί του, εκφράζει μια βαθειά πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας, “(Ο πολιτισμός μας πρέπει να βασίζεται) Στους μακραίωνες ειθισμούς να βεβαιώνεται η αλήθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις και όχι με αναζήτηση ατομοκεντρικών βεβαιοτήτων.” Εφόσον διαπροσωπικά συμφωνούμε στο ρουσφέτι, κανένα πρόβλημα… Το να ζητάω π.χ. να γίνεται παντού αξιολόγηση είναι ατομοκεντρική βεβαιότητα, γιατί αναγκαστικά κατά την αξιολόγηση κάποιοι θα βγουν σκάρτοι και θα πρέπει να παν σπίτια τους…
Λοιπόν μπορείτε, όσοι θέλετε να με κρεμάσετε, αλλά δεν θα φοβηθώ να λέω ότι τα Σκόπια είναι η πρωτεύουσα της Μακεδονίας, εκτός βέβαια και αν κάνουμε πόλεμο, τους νικήσουμε και τους αναγκάσουμε να αλλάξουν όνομα. Γιατί άλλος τρόπος δεν υπάρχει, έτσι όπως τα καταφέραμε, για να αλλάξουν όνομα… Ναι θεωρώ και εγώ ως σωστό να υπάρχει γεωγραφικός προσδιορισμός, αλλά μια κοινωνία που πιάνει παντού πάτο, δεν κάνει σωστά πράγματα.
Μπορεί όποιος θέλει να βάζει μπλάνκο στο μυαλό του, εγώ έχω την πίστη ότι το μπλάνκο σε κάνει να πεθαίνεις …πριν πεθάνεις.
Μπορεί κανείς να στοιχηματίσει σε αυτό. Αυτό το μπλάνκο με έκανε έξω φρενών!

Κεραμίδα στο κεφάλι!

Έφαγα κεραμίδα στο κεφάλι! Ο κακεντρεχής παρατηρητής θα μου πει, μα αφού την περίμενες, τι διαμαρτύρεσαι; Δεν διαμαρτύρομαι, εκφράζω την έκπληξη, αλλά και την βαθειά μου θλίψη.

Ποια είναι η κεραμίδα; Το άρθρο του κ. Γιανναρά στην Καθημερινή της περασμένης Κυριακής! Στην διεύθυνση http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_228_06/09/2009_328243 μπορείτε να το διαβάσετε ολόκληρο, αλλά αυτό που είναι κεραμίδα είναι το τελευταίο μέρος του που το παραθέτω:

«Θα μπορούσε επομένως να συμπεράνει κανείς ότι το πολιτικό όραμα του Αχμέτ Νταβούτογλου για την Τουρκία θα αποκτούσε ρεαλιστική βάση, με τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

Πρώτον, αν συνειδητοποιηθεί από τους φορείς του οράματος ότι η οθωμανική («αυτοκρατορική») προοπτική της Τουρκίας είναι ασυμβίβαστη με τον εκδυτικισμό της, άρα και με τον κεμαλισμό, τα δυτικά ιδεολογήματα περί «λαϊκού» (άθρησκου) κράτους. Τα τελευταία χρόνια η πλειονότητα του λαού μοιάζει να συνειδητοποιεί αυτή την αλήθεια.

Δεύτερη προϋπόθεση: Ο κοινός άξονας πολιτιστικής ενότητας (και πολιτικής συνύπαρξης) των λαών, της άλλοτε οθωμανικής επικράτειας να αναζητηθεί όχι στη θρησκεία του Ισλάμ, αλλά στη λαϊκή κουλτούρα της Ανατολής: Στους μακραίωνες ειθισμούς να βεβαιώνεται η αλήθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις και όχι με αναζήτηση ατομοκεντρικών βεβαιοτήτων. Η «πίστη» κάθε λαού μπορεί να διαφέρει, αλλά τη συν-εννόηση ξέρει η Ανατολή να τη βασίζει στην κοινή αίσθηση του «ιερού» και, κυρίως, στην προτεραιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων: στην ανθρώπινη «χαρά» της κοινωνίας – στους αντίποδες της αναγκαστής υποταγής σε κάποια «πολιτική» ορθότητα.

Τρίτον, να λειτουργήσει η Ελλάδα ως πολιτισμικός (άρα και πολιτικός) καταλύτης δημιουργικής συμπόρευσης αυτής της μετα-βυζαντινής Ανατολής (υπό τη Νεο-οσμανική ηγεσία) με τη μετα-ρωμαϊκή Δύση (υπό την ηγεσία των Βρυξελλών). Η Δύση διεκδικεί τη συνέχεια του αρχαιοελληνικού κληροδοτήματος, η Τουρκία τη συνέχεια του Βυζαντίου. Η υπαγωγή του σημερινού Ελλαδισμού υπό την οθωμανική επιρροή με παράλληλη τη μετοχή του στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θα ήταν ίσως η τελευταία ευκαιρία να επανέλθει, με ενεργό μετοχή, στο ιστορικό γίγνεσθαι ο Ελληνισμός.

Αν διέσωζε ελληνικότητα το ελλαδικό κρατίδιο.»

Δεν θα σχολιάσω την ουσία. Ας την κρίνει ο αναγνώστης. Θα μιλήσω για τον δικό μου πόνο. Είχα πλήρη επίγνωση ότι ο κ. Γιανναράς, αυτό που λέμε, έχανε στροφές εδώ και καιρό. Και δεν εννοώ τις εκτιμήσεις, τις αξιολογήσεις ή τις προτιμήσεις του αλλά τον τρόπο που χρησιμοποιεί τον λογισμό, την λογική σκέψη. Οι συλλήψεις που είχε πριν από τριάντα και χρόνια, στην εποχή τους ήταν πρωτοποριακές, αλλά σήμερα πια έχουν χάσει κάθε νόημα. Οι έννοιες όπως πρόσωπο, σχέση, φύση, ελευθερία, δεν μπορούν να κατανοούνται σήμερα με τον τρόπο της δεκαετίας του 60. Ή έπρεπε κανείς να τις αφήσει πίσω του ή να τις επανανοηματοδοτήσει. Ο κ. Γιανναράς δεν έκανε τίποτα από τα δύο και συνεχίζει να μιλά σαν να μην συνέβη τίποτα. Για μένα το τέλος είναι προδιαγραμμένο.

Κάποιος έγραφε για τον κ. Γιανναρά (δεν θυμάμαι ποιος, κάποιος που γράφει συστηματικά στην Καθημερινή) Τι κρίμα να πάει έτσι τόσο ταλέντο! Για μένα λοιπόν αυτό το κείμενο είναι η ληξιαρχική πράξη θανάτου του κ. Γιανναρά ως συγχρόνου στοχαστή…

Και τι με κόφτει εμένα; Δεν είναι μόνο ότι και εγώ ήμουν μέχρις ενός σημείου πνευματικό παιδί του. Όχι τρομάζω και πονώ σαν να έφαγα τούβλο γιατί νοιώθω πόσο αδυσώπητη είναι η ζωή απέναντι σε αυτόν που αρνείται την εξέλιξη. Και ο μεν κ. Γιανναράς ως “αποθανών” δεδικαίωται, αλίμονο όμως σε μας τους ζώντες. Αν πάψουμε να αλλάζουμε, αν πάψουμε να εξελισσόμαστε, θα πεθάνουμε πριν πεθάνουμε, και εγώ θα πρέπει να ομολογήσω ότι θα ήθελα να ζω …μέχρι να πεθάνω!

Βοήθεια! Εκλογές!

Πριν από τριάντα χρόνια το hobby μου ήταν η ιστορία. Στην χρονιά που πέρασε διαπίστωσα ότι μπορεί να μην θυμάμαι τι έφαγα το μεσημέρι, θυμάμαι όμως αυτά που διάβασα πριν τριάντα χρόνια, γεγονός που είχε ως συνέπεια οι μαθητές μου να με παρακαλούν να τους διδάξω και την επόμενη χρονιά ιστορία… Προφανώς δεν βασιζόμουν αποκλειστικά στην μνήμη μου και έτσι την φρεσκάριζα δεόντως και κατά την διάρκεια ενός τέτοιου φρεσκαρίσματος, έπεσα σε μια περιγραφή του Οστρογκόρσκυ που με άφησε με ανοικτό το στόμα! Θα το είχα διαβάσει και παλιότερα, αλλά τότε είχα άλλες προτεραιότητες και άλλα πρόσεχα.

Η τύχη και η ατυχία του Βυζαντίου ήταν το γεγονός ότι η βασιλεία δεν ήταν ελέω Θεού κληρονομική δεσποτεία! Ο καθένας μπορούσε να γίνει αυτοκράτορας, χωρίς να είναι δεδομένο ότι ο γιός του θα τον κληρονομήσει. Αυτό έδινε την δυνατότητα σε ικανούς άρχοντες μέσα από δαρβινικές διαδικασίες να αναδεικνύονται αυτοκράτορες και να σώζουν το κράτος από τα χέρια ανικάνων αρχόντων. Καμιά φορά βέβαια συνέβαινε και το αντίστροφο. Εν πάση περιπτώσει οι αλλαγές στον θρόνο, όπως είναι γνωστό, ήταν πολύ συνήθεις. Αυτό που περιγράφει ο Οστρογκόρσκυ είναι το τι σήμαινε για την κρατική μηχανή η αλλαγή αυτοκράτορα. Ο νέος αυτοκράτορας συνοδευόταν από ένα λεφούσι ανθρώπων που στελέχωναν την κρατική μηχανή διώχνοντας τους εκλεκτούς του προηγούμενου βασιλιά. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν και επίσημο όνομα: ημετέριοι! Οι ημετέριοι είχαν ένα στόχο, τον προσωπικό τους πλουτισμό. Διέστε και την συνέχεια.

Επειδή γνωρίζαν ότι το μέλλον τους είναι άδηλο, είχαν ως κύριο μέλημά τους την επένδυση των χρημάτων που κέρδιζαν σε μεγάλα κτήματα στην επαρχία! Από την άλλη οι μεγάλοι γαιοκτήμονες της επαρχίας είχαν σαν κύριό τους μέλημα να γίνουν ημετέριοι κάποιου αυτοκράτορα ώστε η οικονομική τους ισχύ να μεταφραστεί και σε πολιτική επιρροή! Υπήρχε λοιπόν μια αμφίδρομη κίνηση ημετερίων και γαιοκτημόνων που πολλές φορές ολοκληρώνονταν σε επιτυχείς επιγαμίες. Οι ικανοί αυτοκράτορες αντιδρούσαν στην αύξηση της δύναμης τέτοιων οικογενειών, αλλά από την εποχή των Κομνηνών και μετά η αύξηση της δύναμης των αρχόντων σε βάρος της κεντρικής εξουσίας και των πτωχών θεωρείται μια από τις αιτίες της παρακμής του κράτους.

Διέστε πάλι τι γράφει ο πιο αξιόλογος κατά την γνώμη μου δημοσιογράφος, Παύλος Τσίμας στα Νέα “…Ο δεύτερος λόγος είναι ότι μπορεί στη Γερμανία η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία να μη συμπαρασύρει όλη την κορυφή της διοικητικής και δημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας, να μη σημαίνει αυτόματα αλλαγές σε χιλιάδες θέσεις ευθύνης, από τους διοικητές μεγάλων ΔΕΚΟ ώς τις διοικήσεις μικρών επαρχιακών νοσοκομείων (ώστε να ανταμειφθούν οι αγωνιστές της νικήτριας παράταξης για τους αγώνες τους) ούτε να μεταβάλλει όλο το δίκτυο των μετεχόντων στη μέσω του κράτους αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος, εδώ όμως είναι άλλα τα ήθη. Το κράτος ολόκληρο (και ο οικονομικός του ρόλος) υποτάσσεται στον νικητή των εκλογών. Και θα ήταν, γι΄ αυτό, πολύ επικίνδυνο να ζήσουμε τον χειμώνα του δημοσιονομικού εκτροχιασμού σε συνθήκες πολιτικής και διοικητικής παράλυσης, που θα έφερνε η βεβαιότητα της επικείμενης γαλάζιας ήττας.

Αλλά, αν είναι έτσι, αξίζει να σκεφτεί κανείς: Μήπως, τελικά, δεν είναι η οικονομία το μέγα θέμα, το πραγματικό διακύβευμα αυτών των εκλογών; Μήπως- όσο κι αν τα δημόσια οικονομικά βρίσκονται σε ζώνη υψηλού κινδύνου- στις 4 Οκτωβρίου δεν ψηφίζουμε με θέμα την οικονομία; Μήπως το θέμα αυτών των εκλογών είναι- ή θα έπρεπε να είναι- η ελπίδα αλλαγής του τρόπου που κυβερνάται η χώρα, αυτού του μοιραίου «ελληνικού τρόπου», όπου κόμμα, κράτος, διοίκηση και οικονομία συνυφαίνονται σε ένα κουβάρι πελατειακό και συφοριασμένο, που μας καταδικάζει στη ζώνη της πολιτικής υπανάπτυξης; Μήπως, δηλαδή, το «γιατί» των εκλογών, ο λόγος που έκανε τις πρόωρες εκλογές, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, αναγκαίες κι αναπόφευκτες για εμάς, ενώ για τους Γερμανούς ήταν περιττές, ορίζει και το «πρέπει» των εκλογών αυτών; ”

Θα ήθελα να ρωτήσω τον κ. Τσίμα, μπορούμε να απαντήσουμε αποτελεσματικά στο καίριο αυτό ερώτημα χωρίς να δούμε τις αιτίες που το δημιούργησαν αλλά και το συντηρούν μέχρι σήμερα;

παραθέτω στην συνέχεια όλο το κείμενο του κ. Τσίμα

Το «γιατί» και το «πρέπει» των εκλογών

Του ΠΑΥΛΟΥ ΤΣΙΜΑ

Oι Γερμανοί ψηφίζουν στις 27 Σεπτεμβρίου, μία εβδομάδα πριν από εμάς. Η ημερομηνία δεν προέκυψε ξαφνικά, από αιφνιδιασμό ή πολιτική πρωτοβουλία. Ήταν γνωστή εδώ και τέσσερα χρόνια, από την ημέρα των προηγούμενων εκλογών. Και παρ΄ ότι η Γερμανία πλήττεται κι αυτή από την οικονομική κρίση, περισσότερο μάλιστα από ό,τι εμείς, και παρ΄ ότι κυβερνάται από μια ασταθή πλειοψηφία, που συγκροτεί η εύθραυστη συμμαχία δύο αντιπάλων κομμάτων, από κανενός το μυαλό δεν πέρασε πως η «εθνική ευθύνη» και το «συμφέρον της χώρας» απαγορεύουν μια «καταστροφική για την οικονομία μακρά προεκλογική περίοδο». Ούτε ότι, εν όψει οικονομικής κρίσης, χρειάζεται «ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου» και «νωπή εντολή». Κανείς δεν διανοήθηκε επίσπευση των εκλογών. Η κυβέρνηση, μήνες τώρα, κάνει τη δουλειά της και τα κόμματα τη δική τους. Εκείνη κυβερνά και ψάχνει μέτρα για την κρίση. Κι εκείνα επιδίδονται σε έναν σκληρό πολιτικό ανταγωνισμό, εν όψει μιας εκλογικής μάχης- που τελικά αποδεικνύεται πιο αμφίρροπη απ΄ ό,τι πίστευαν.

Τι από τα δύο συμβαίνει, λοιπόν; Έχει η κ. Μέρκελ στη Γερμανία μειωμένη αίσθηση ευθύνης; Ή, ο δικός μας, ο Καραμανλής, κόβει, ελεύθερα, το εθνικό συμφέρον στα μέτρα του; Η απάντηση είναι προφανής. Αλλά, όσο κι αν το πρόσχημα που χρησιμοποίησε- η ανάγκη, τάχα, μιας νωπής εντολής, επειδή έρχονται δύσκολα χρόνια και πρέπει να παταχθεί η φοροδιαφυγή, επί των ημερών του οποίου αποθρασύνθηκε, και να νοικοκυρευτούν οι κρατικές δαπάνες, τις οποίες ο ίδιος ξεχείλωσε είναι προφανώς απατηλό, η διαπίστωση Καραμανλή πως το κοινό συμφέρον επιβάλλει επίσπευση των εκλογών δεν είναι λαθεμένη.

Ήταν σωστή, αυτονόητη σχεδόν, η απόφαση να γίνουν τώρα εκλογές. Και οι λόγοι είναι, κυρίως, δύο.

O ένας είναι ότι υπήρχε διαπιστωμένη πολιτική αδυναμία διαχείρισης της κρίσης. Η αδυναμία δεν προέκυψε τώρα, από την απειλή των εκλογών, λόγω προεδρικού, σε πέντε μήνες. Από τον περασμένο Σεπτέμβριο, η κυβέρνηση Καραμανλή βολοδέρνει χωρίς πυξίδα, αλλάζει, κάθε τόσο, ρότα και πλήρωμα, ράβει και ξηλώνει προσωρινά μέτρα, πολιτεύεται με τον νου στις δημοσκοπήσεις μάλλον, παρά στους οικονομικούς δείκτες, ψάχνοντας χαραμάδα ευκαιρίας για εκλογές. Στο μεταξύ, το χρέος κατέστη ανεξέλεγκτο, ο δανεισμός έχει χτυπήσει κόκκινο και η χώρα απειλείται με οιονεί στάση πληρωμών. Οι εκλογές δεν θα λύσουν το δημοσιονομικό πρόβλημα, βεβαίως. Αλλά μια νέα και πιο αξιόπιστη κυβέρνηση θα έχει μεγαλύτερα περιθώρια ελιγμών- εντός και εκτός συνόρων.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι μπορεί στη Γερμανία η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία να μη συμπαρασύρει όλη την κορυφή της διοικητικής και δημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας, να μη σημαίνει αυτόματα αλλαγές σε χιλιάδες θέσεις ευθύνης, από τους διοικητές μεγάλων ΔΕΚΟ ώς τις διοικήσεις μικρών επαρχιακών νοσοκομείων (ώστε να ανταμειφθούν οι αγωνιστές της νικήτριας παράταξης για τους αγώνες τους) ούτε να μεταβάλλει όλο το δίκτυο των μετεχόντων στη μέσω του κράτους αναδιανομή του εθνικού εισοδήματος, εδώ όμως είναι άλλα τα ήθη. Το κράτος ολόκληρο (και ο οικονομικός του ρόλος) υποτάσσεται στον νικητή των εκλογών. Και θα ήταν, γι΄ αυτό, πολύ επικίνδυνο να ζήσουμε τον χειμώνα του δημοσιονομικού εκτροχιασμού σε συνθήκες πολιτικής και διοικητικής παράλυσης, που θα έφερνε η βεβαιότητα της επικείμενης γαλάζιας ήττας.

Αλλά, αν είναι έτσι, αξίζει να σκεφτεί κανείς: Μήπως, τελικά, δεν είναι η οικονομία το μέγα θέμα, το πραγματικό διακύβευμα αυτών των εκλογών; Μήπως- όσο κι αν τα δημόσια οικονομικά βρίσκονται σε ζώνη υψηλού κινδύνου- στις 4 Οκτωβρίου δεν ψηφίζουμε με θέμα την οικονομία; Μήπως το θέμα αυτών των εκλογών είναι- ή θα έπρεπε να είναι- η ελπίδα αλλαγής του τρόπου που κυβερνάται η χώρα, αυτού του μοιραίου «ελληνικού τρόπου», όπου κόμμα, κράτος, διοίκηση και οικονομία συνυφαίνονται σε ένα κουβάρι πελατειακό και συφοριασμένο, που μας καταδικάζει στη ζώνη της πολιτικής υπανάπτυξης; Μήπως, δηλαδή, το «γιατί» των εκλογών, ο λόγος που έκανε τις πρόωρες εκλογές, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, αναγκαίες κι αναπόφευκτες για εμάς, ενώ για τους Γερμανούς ήταν περιττές, ορίζει και το «πρέπει» των εκλογών αυτών;