Περί πλάνης ο λόγος!

(Ας λάβει υπ’ όψη του ο αναγνώστης ότι έχω δουλέψει και την πλάνη χειρός και την μηχανική πλάνη…)

Σε αυτήν την κατάσταση ο νους δεν παύει να λειτουργεί, η αίσθηση του εαυτού δεν χαλαρώνει ούτε χάνεται, απλά η προσοχή είναι έντονα στραμμένη προς το “φως” και όλα τα άλλα έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Οι σκέψεις που τυχόν γίνονται ακόμα και οι πράξεις, είπαμε ότι μετά από κάποια χρόνια μπορεί κανείς να έρθει σε αυτήν την κατάσταση κάνοντας διάφορα άλλα πράγματα, γίνονται είτε μηχανικά είτε χωρίς να προσελκύουν την προσοχή. Το ότι ο νους, δηλαδή η λογική σκέψη δεν παύει να λειτουργεί έχει την σημασία της και συμβάλει στην εξέλιξη του εαυτού.

Οι επιπτώσεις όλης αυτής της κατάστασης στην προσωπικότητα είναι παραπάνω από εμφανείς. Κατ’ αρχάς επέρχεται μια συναισθηματική πληρότητα η οποία σταδιακά εκμηδενίζει τις ενυπάρχουσες ανασφάλειες και αποκαθιστά την εσωτερική ισορροπία του ψυχισμού. Αυτά βέβαια με την προϋπόθεση ότι η όλη αυτή διαδικασία γίνεται αβίαστα, φυσικά, φυσιολογικά. Το επισημαίνω αυτό γιατί στον χώρο του μοναχισμού πολλές φορές οι μοναχοί προσπαθούν να βιώσουν αυτήν την κατάσταση κατά ένα εκβιαστικό τρόπο, τότε τα αποτελέσματα είναι εντελώς τα αντίθετα…

Αυτό το “φως” κυριολεκτικά φωτίζει την ύπαρξη και έτσι ο νους βλέπει τον εσωτερικό κόσμο σε ένα ιδιαίτερο, θα έλεγα μοναδικό βάθος και μοναδική καθαρότητα. Κατά την διάρκεια της προσευχής ότι η ένταση του “φωτός” αυξομειώνεται ανάλογα με ποιο τμήμα της ύπαρξης φωτίζει, ή αλλιώς ανάλογα με το είδος των εσωτερικών κινήσεων που συμβαίνουν στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου ή των σκέψεων που ελκύουν την εσωτερική προσοχή του νου. Διακρίνει κανείς διαρκώς περισσότερο τα του εσωτερικού του κόσμου, τις ανωμαλίες, τα προβλήματα, τις πηγές έντασης και ταραχής, είτε πηγάζουν από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό.

Η όλη διαδικασία συχνά πυκνά, αν όχι πάντα συνοδεύεται με δάκρυα. Αυτό είναι ένα μυστήριο πράγμα γιατί κανείς κλαίει χωρίς προφανή …λυπητερό λόγο. Αρχικά μπορεί να κλαίει με αισθητά δάκρυα, δηλαδή να δακρύζουν τα μάτια του, αλλά σταδιακά τα μάτια δεν δακρύζουν όμως έχει την αίσθηση ότι κλαίει. Και κλαίει …ευτυχισμένα! Τα δάκρυα αυτά έχουν τις ίδιες συνέπειες που έχουν τα συνήθη δάκρυα, εξισορροπούν τον ψυχισμό, ανακουφίζουν την ένταση, γίνονται δάκρυα χαράς και αγάπης, αναπόσπαστο στοιχείο της όλης κατάστασης. Και ο ψυχισμός αλλάζει. Αλλάζει γιατί και εκτός της κατάστασης της προσευχής ο νους, δηλαδή η λογική σκέψη αποκτά μια βαθειά αίσθηση όλων των ψυχικών καταστάσεων. Ένοιωθα σαν όλο το υποσυνείδητο να έρχεται στο φως του συνειδητού.

Είναι απίστευτο το πόσα πολλά κανείς καταλαβαίνει από τον εαυτό του, πόσο πολλά αισθάνεται, με τι ταχύτητα λειτουργούνται όλα αυτά και εντέλει, όλα καταλήγουν στο να μαθαίνει σταδιακά να ελέγχει τον εσωτερικό του κόσμο. Όσο περισσότερο κατανοεί κανείς τον εαυτό του, τόσο περισσότερο κατανοεί και τους άλλους. Η εσωτερική αίσθηση επεκτείνεται και σταδιακά αποκτά την ξεκάθαρη αίσθηση του ναι και του όχι. Αυτό είναι ένα σημείο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί στην όλη αυτή ιστορία ελλοχεύει ο απλοϊκός συναισθηματισμός, η κατάπτωση σε μια άλλη κατάσταση που στην εκκλησιαστική γλώσσα ονομάζεται πλάνη. Αυτό καθιστά καθοριστικής σημασίας την διαδικασία ελέγχου και μέσα από αυτήν την διαδικασία ο άνθρωπος μαθαίνει να κάνει τις σωστές ερωτήσεις και να δίνει τις ανάλογες απαντήσεις.

Στα εκκλησιαστικά κείμενα για την διάκριση της αλήθειας από την πλάνη στην πνευματική ζωή χρησιμοποιείται μια ορολογία που κρύβει τις βαθιές πραγματικότητες στις οποίες αναφέρονται οι λέξεις αυτές. Όλα όσα έχω ήδη πει είναι καθαρά ψυχικές, ψυχολογικές και συναισθηματικές καταστάσεις. Εν τούτοις μπορεί να έχουν τελείως διαφορετικές ποιότητες και αυτή η διαφοροποίηση είναι μας επιτρέπει να κάνουμε την διάκριση μεταξύ της “αληθινής” πνευματικής κατάστασης και της “πλάνης”. Η βιωματική αίσθηση την “αλήθειας” και της “πλάνης” που έχει κανείς είναι εντελώς ξεκάθαρη, είναι βέβαια ξεκάθαρη όταν κανείς έχει γευθεί και τις δύο καταστάσεις.

Πως μπορούμε να τις περιγράψουμε; Νομίζω ότι υπάρχει ένα κριτήριο που διακρίνει τα πράγματα. Είπαμε ότι πρόκειται για μια κίνηση εσωτερική που παράγει αισθήματα και συναισθήματα. Η υγιής κίνηση είναι στραμμένη προς τα έξω, έχει κανείς την αίσθηση ότι κοιτά αλλού, σε κάποιον άλλο, η όλη κίνηση είναι μια κίνηση προς τα “εκεί” και γίνεται για χάριν του άλλου. Ο νους, η αυτοσυνειδησία, καθώς παρατηρεί τις διάφορες καταστάσεις που βιώνει, δεν κρίνει δεν αξιολογεί δεν ασχολείται με το τι αισθάνεται το εγώ. Ο έλεγχος γίνεται μετά. Την ώρα της προσευχής η στροφή της προσοχής προς τον εαυτό, με σκοπό την αναζήτηση των ευχάριστων συναισθημάτων είναι το πρώτο βήμα προς την διολίσθηση στην αρρωστημένη κατάσταση. Η ολοκλήρωση αυτής της στροφής προς το εγώ είναι η διαμονή, ο εγκλωβισμός της προσοχής στην αυτοπαρατήρηση των συναισθημάτων, και συνιστά την πλάνη.

Γιατί το ευχάριστο συναίσθημα κατά τον τρόπο αυτόν δεν έρχεται παρά μόνο με πίεση και είναι πολύ εύθραυστο, χάνεται εύκολα. Ο άνθρωπος χάνει την ψυχική του ισορροπία και γίνεται ανασφαλής, ευερέθιστος ακόμα και επιθετικός απέναντι στους άλλους, γεμάτος αμφιβολίες και ανησυχίες. Γενικά η διάκριση των δύο καταστάσεων γίνεται από τον τρόπο που συμπεριφέρεται ο άνθρωπος τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας, και όχι τόσο την ώρα της προσευχής. Για τον λόγο αυτό η προσευχή για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν μπορεί να σταθεί από μόνη της. Χρειάζεται συστηματική και επίπονη παράλληλη εργασία προετοιμασίας και ελέγχου.(Συνεχίζεται)

Νοερά Προσευχή

Τα πράγματα άλλαξαν όταν άρχισα να αφιερώνω χρόνο στην λεγόμενη νοερά προσευχή. Δεν θυμάμαι ακριβώς πότε άρχισα, αλλά στο τελευταίο έτος θυμάμαι καλά ότι την εξασκούσα πλήρως. Έκτοτε για μια εικοσαετία ήταν η σημαντικότερη δραστηριότητα της ζωής μου και ήταν αυτή που καθόρισε την εξέλιξή μου, μέχρι την στιγμή που αποφάσισα να την αφήσω, όπως θα διηγηθώ στην συνέχεια.

Δεν θα μιλήσω εδώ για τον τρόπο και την διαδικασία της νοεράς προσευχής, αλλά θα περιγράψω το τελικό αποτέλεσμα, έτσι όπως το εβίωνα όλα αυτά τα χρόνια. Θα μπορούσα να πω ότι το βίωμα αυτό δεν άλλαξε σημαντικά με την πάροδο του χρόνου, άλλαξε η ευκολία με την οποία μπορούσα να το βιώσω, το πιο σημαντικό όμως είναι ότι αυτό άλλαξε, νομίζω δραματικά, εμένα.

Τι είναι όμως νοερά προσευχή; Είναι το μυστικό χαρτί της ορθόδοξης πνευματικότητας και γι’ αυτήν μπορεί κανείς να βρει άφθονη βιβλιογραφία, είτε γραμμένη από σύγχρονους είτε από παλαιούς. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν θα καταλάβει και πολλά και ο λόγος είναι ότι χρησιμοποιείται μια ορολογία που έχει χάσει προ πολλού την σημασία της. Τα κείμενα των παλαιών έχουν μέσα τους πραγματικά διαμάντια, πλην όμως είναι καλυμμένα με πολλές στρώσεις περιττών ή λανθασμένων στοιχείων. Φυσικά εγώ τότε δεν μπορούσα να καταλάβω κάτι τέτοιο και έτσι έχω αφιερώσει άπειρες ώρες διαβάσματος και έχω μελετήσει ότι έχει γραφτεί σχετικά, προσπαθώντας να το εφαρμόσω.

Το εγχείρημα είχε, για μένα, άμεση επιτυχία. Εκ των υστέρων γνωρίζω ότι αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο. Πολύ λίγοι άνθρωποι το καταφέρνουν και φυσικά μιλώ για μοναχούς και λαϊκούς που αφιερώνονται σε αυτήν την προσπάθεια. Αυτό είχα την ευκαιρία να το διαπιστώσω, χωρίς όμως να το καταλάβω, από την πρώτη αρχή καθώς ο τότε πνευματικός μου σχεδόν με ειρωνευόταν όταν του έλεγα τα σχετικά… Βέβαια μεγαλώνοντας και ταξιδεύοντας, επισκεπτόμενος όλα τα μοναστήρια και όλους τους γνωστούς πνευματικούς διαπίστωσα με έκπληξη στην αρχή, στο τέλος το συνήθισα, πόσο λίγοι αντιλαμβάνονταν γιατί πράγμα μιλούσα. Οι περισσότεροι ούτε που πίστευαν ότι υπάρχουν τέτοια πράγματα. Φυσικά τώρα καταλαβαίνω πολύ περισσότερα, πλην όμως δεν θα κουράσω τον αναγνώστη με τα διάφορα συναφή προβλήματα, που όμως είναι άκρως ενδιαφέροντα για όσους ασχολούνται με την ορθόδοξη πνευματική ζωή.

Ας επανέλθω στο ερώτημα, τι είναι η νοερά προσευχή. Κατ’ αρχήν είναι κάτι το εξαιρετικά ανιαρό και αδιάφορο. Κάθεσαι και επαναλαμβάνεις διαρκώς την ίδια φράση, συνήθως την φράση «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με τον αμαρτωλό». Για την πλειοψηφία των ασχολουμένων με αυτήν την εργασία, είναι μια επίπονος διαδικασία κατά την οποία εφαρμόζουν διάφορες τεχνικές, οι οποίες στο τέλος, μετά από πολύ χρόνο και κόπο αποφέρουν κάποια οφέλη, δηλαδή κάποια ευχάριστα συναισθήματα.

Για λίγους όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μετά από μικρή και σύντομη προσπάθεια ανακαλύπτουν θα έλεγα ένα μυστικό πέρασμα, ή μια μυστική κίνηση, ένα μυστικό τρόπο αλλαγής της νοητικής – ψυχικής και συναισθηματικής τους κατάστασης η οποία έχει θαυμαστά αποτελέσματα. Στην αρχή αυτή η ανακάλυψη του μυστικού δρόμου γίνεται με κάποια προσπάθεια, και απαιτούνται προϋποθέσεις όπως η ησυχία, η μόνωση, ο διαλογισμός και βέβαια η χρήση της προαναφερθείσας φράσης ή κάποιας άλλης ανάλογης. Με τα χρόνια όμως τίποτα από αυτά δεν είναι αναγκαία, αν και πάντα παραμένουν επιθυμητά.

Είναι μια κατάσταση καθαρά ανεικονική και χωρίς οποιαδήποτε σκέψη, την οποία ο άνθρωπος βιώνει να λαμβάνει χώρα στον χώρο όπου βρίσκεται η σωματική καρδιά, εξ ου και η παράλληλη ονομασία, καρδιακή προσευχή. Δημιουργείται η αίσθηση ότι στον χώρο αυτό υπάρχει ένα άνοιγμα από το οποίο εισέρχεται στον άνθρωπο κάποιο είδος ενέργειας, μιας γλυκιάς θέρμης, μια ευχάριστη ακτινοβολία, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για αίσθηση φωτός, χωρίς να είναι κατ’ ουδένα τρόπο ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, άλλωστε δεν είναι αισθητή με τα μάτια, που μπορεί να μην βλέπουν τίποτα, στην αρχή το σκοτάδι βοηθά, στην συνέχεια τα μάτια μπορούν να βλέπουν, ότι βλέπουν, χωρίς να χάνεται αυτή η αίσθηση.

Αυτή η αίσθηση έχει ένα έντονο ερωτικό χαρακτήρα, η ανθρώπινη ύπαρξη ελκύεται από αυτό το “φως” και το βιώνει ως τρίτη παρουσία προς την οποία στρέφεται με έντονα αισθήματα ανταπόκρισης. Εφόσον ζούμε σε χριστιανική κοινωνία, και εγώ, το εκλάμβανα ως την παρουσία του Θεού, πιο συγκεκριμένα του Χριστού. Είχα την αίσθηση ότι από την άλλη πλευρά υπάρχει κάποιος Άλλος, και βέβαια δεν μπορούσε παρά να είναι ο Χριστός. Αυτή η στροφή της προσοχής προς το “φως” επικέντρωνε τον εαυτό σε αυτήν την σχέση η οποία είναι μια σχέση ανταλλαγής αγάπης, δημιουργείται ένας δεσμός ανάμεσα σε εσένα και Αυτόν που πιστεύεις ότι υπάρχει από την άλλη πλευρά. (Συνεχίζεται)

Ο Θεός και ...εγώ

Είχα την ιδέα να δημοσιεύσω στο μπλογκ την εισαγωγή που έγραψα για το νέο μου βιβλίο, το …δεν ξέρω ακόμα τον τίτλο του. Το για πιο λόγο το κάνω είναι …αδιευκρίνιστο. Ίσως γιατί είναι κάπως ανεξάρτητη από το υπόλοιπο βιβλίο, ίσως γιατί για μερικούς γνωστούς μου έχει ενδιαφέρον, ίσως γιατί θέλω να εισπράξω …αντιδράσεις, ίσως γιατί απλά έτσι μου ήρθε. Στην συνέχεια λοιπόν θα την παραθέσω όχι ολόκληρη αλλά κατά τμήματα, χωρίς να αποκλείεται ενδιαμέσως να αναφερθώ σε άλλα θέματα. Όποιος την παρακολουθήσει και δει το κείμενο που θα υπάρχει στο βιβλίο όταν με το καλό αυτό εκδοθεί, σε κανά χρόνο, θα αντιληφθεί την διαφορά που έχει το αρχικό κείμενο ενός έργου (μου) από το τελικό!
Πέρα από ότι πιστεύει ή φαντάζεται ή νομίζει κανείς για τον Θεό, ο Θεός είναι κατ’ αρχάς μια λέξη και μια έννοια. Μια λέξη και μια έννοια που εξάπτει την φαντασία, τον προβληματισμό και το ενδιαφέρον των ανθρώπων από πολύ παλαιά μέχρι και αυτήν ακριβώς την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές και μπορούμε να στοιχηματίσουμε ότι αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει τουλάχιστον για το προβλεπτό μέλλον.
Η ανησυχία των ανθρώπων σχετικά με τον Θεό τροφοδοτείται από δύο πηγές. Από τον ισχυρισμό κάποιων ότι ο Θεός ανακατεύεται στην ιστορία των ανθρώπων και μιλά και φανερώνει τα του εαυτού του αλλά επίσης και από το γεγονός ότι η ανθρώπινη σκέψη εξελίσσεται καθώς η ανθρωπότητα συσσωρεύει διαρκώς νέες γνώσεις. Έτσι εκεί που πάει το θέμα να κλείσει κάτι συμβαίνει, μια επιστημονική ανακάλυψη, ένα ιστορικό γεγονός και ανοίγει ξανά. Σήμερα και πάλι είναι ανοικτό. Ανοικτό αλλά με διαφορετικό, νέο τρόπο.
Χονδρικά το πράγμα έχει ως εξής: είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τον Θεό. Θέλετε γιατί ο εγκέφαλός μας είναι έτσι καλωδιωμένος, θέλετε γιατί μας έχει καταδικάσει σε αυτήν την αναζήτηση-ανάγκη η εξέλιξη, θέλετε γιατί ο Θεός μας έπλασε έτσι ώστε να τον αναζητούμε, για όποιον λόγο εν πάση περιπτώσει προτιμάτε, η ανάγκη του Θεού είναι κάτι παραπάνω από ζωντανή. Υπάρχει όμως μια δυσκολία που δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε. Σήμερα, όλες οι μεγάλες αφηγήσεις του παρελθόντος για τον Θεό φαίνονται ανεπαρκείς, όλες οι παραδοσιακές θρησκείες βρίσκονται σε φάση οπισθοχώρησης. Ακόμα και εκεί που φαίνεται ότι τα πράγματα ακολουθούν διαφορετική πορεία, μιλώ για το Ισλάμ, μια προσεκτικότερη παρατήρηση αποκαλύπτει ότι το Ισλάμ φαίνεται να αναπτύσσεται περισσότερο σαν μια πολιτική αλήθεια παρά σαν μια θρησκευτική πραγματικότητα. Σε κάθε όμως περίπτωση, για εμάς, τους δυτικούς εμφανίζεται ελάχιστα ελκυστικό.
Το ανθρώπινο είδος είναι πολύ παράξενο είδος και αυτή η παραξενιά του εκδηλώνεται με την αγάπη του παράξενου, του εξωτικού, του απίθανου ή του απίστευτου. Έτσι οι μεγάλες αφηγήσεις φαντάζουν στα μάτια των πολλών ως απίθανες, παράξενες και απίστευτες, επομένως για μερικούς είναι άκρως ελκυστικές. Διατηρούν λοιπόν ακόμα οπαδούς και πιστούς, προκαλώντας την απορία και την αμηχανία των υπολοίπων που δεν είναι πρόθυμοι να πιστέψουν στα απίστευτα. Αυτό το παράδοξο έχει προσελκύσει το ενδιαφέρων πολλών επιστημόνων διαφόρων κλάδων και η έρευνα πάνω στα θέματα της θρησκείας είναι εκτενής, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς ψάχνοντας λίγο την σχετική βιβλιογραφία.
Στο προηγούμενο βιβλίο μου, το Σοκ και Δέος, υποσχέθηκα να μιλήσω και εγώ για το θέμα αυτό. Φυσικά αυτό το έκανα και το κάνω γιατί πιστεύω ότι έχω να πω κάτι διαφορετικό από τα συνήθη, κάτι που ξεφεύγει από την πεπατημένη. Αυτή η αισιοδοξία μου βασίζεται σε δύο σκέλη. Αφενός μεν σε …εμένα, αλλά αφετέρου και στον Θεό! Δηλαδή στην ιδιαίτερη προσωπική σχέση μου με τον Θεό και στα δικά μου ερμηνευτικά, λογικά και επιστημονικά εργαλεία που ανέπτυξα στην προσπάθειά μου να εξηγήσω και να ερμηνεύσω αυτήν την σχέση. Τον πυρήνα των εργαλείων αυτών, καθώς και την λογική, θεολογική και επιστημονική τεκμηρίωσή τους την παρουσίασα στο βιβλίο μου Η Υπόθεση των Λογικών Κβάντων, όπου και άφησα κάποιους υπαινιγμούς για τις πιθανές της χρήσεις.
Για αυτήν όμως την σχέση δεν έχω μιλήσει καθόλου μέχρι τώρα, αλλά είμαι υποχρεωμένος να το κάνω τώρα γιατί μόνο έτσι μπορεί να γίνει κατανοητό το καινούργιο που έχω να προσθέσω στην ήδη εκτεταμένη σχετική βιβλιογραφία. Είμαι λοιπόν υποχρεωμένος να μιλήσω λίγο αυτοβιογραφικά, όχι για να συμπληρωθεί το βιογραφικό μου, που άκρες μέσες ήδη το έχω συμπληρώσει, αλλά να φωτισθεί το τι έχω στο μυαλό μου και τι εννοώ με την ανάλυση και την σύνθεση που θα παρουσιάσω στο βιβλίο αυτό.
Θα μιλήσω για πράγματα που είναι για τους πολλούς απίστευτα, αλλά όπως και τις άλλες φορές που γράφω, δεν αποσκοπώ να υποχρεώσω τους αναγνώστες να πεισθούν. Θα διη-γηθώ αυτό που έχω, αυτό που ξέρω και εναπόκειται στην κρίση του αναγνώστη να δεχθεί ή να απορρίψει τα λεγόμενά μου.
(Συνεχίζεται...)

Διηγώντας τα να κλαις

Έχω μια αρρώστια, που αν με ρωτάτε δεν την θεωρώ αρρώστια, το να θέλω πάντα το κάτι περισσότερο, το κάτι καλύτερο. Καθώς οδεύω …προς το γήρας, σε άλλες εποχές θα ήμουν ετοιμοθάνατος, αρρωσταίνω πραγματικά και δεν αποκρίνομαι στην αρρώστια μου! Ενώ το σκουλήκι με τρώει και λέει, άλλαξέ το, εγώ βαριέμαι και αντιστέκομαι, φοβάμαι και τα έξοδα.
Για χρόνια τρωγόμουν μέσα μου με την επίπλωση του γραφείου μου, αλλά δεν ήθελα να την αλλάξω. Αφού τα έχω αυτά τα έπιπλα …είναι (καταναλωτική) αμαρτία να αγοράσω άλλα. Και το γραφείο διαμαρτυρόταν και στην κυριολεξία με έδιωχνε. Συχνά πυκνά έπρεπε να καταφεύγω σε άλλα μέρη του σπιτιού, κάτι αντίθετο με συνήθειες δεκαετιών.
Φέτος όμως το τόλμησα, νάναι καλά η κρίση που έφερε προσφορές από τις εταιρείες επί-πλων, κάτι χάρισα, κάτι άλλαξα και …εγένετο φως! Αν μου το έλεγε κανείς δεν θα το πί-στευα, όπως υποθέτω δεν θα το πιστέψετε οι περισσότεροι από εσάς. Άλλαξα κάποια έπιπλα και αμέσως το δωμάτιο έβγαλε σωστό …ήχο! Ναι άλλαξε ο ήχος του δωματίου και τότε κατάλαβα ότι επειδή είχε φασαρία, γι’ αυτό και δεν μπορούσα να μείνω πολύ σε αυτό! Και βέβαια δεν εννοώ φασαρία από έξω ή από γύρω, αλλά εσωτερική φασαρία! Φασαρία που προκαλούσαν συγκεκριμένα έπιπλα!
Πάντοτε ήμουν δύσπιστος και ειδικά όσον αφορά τις ιστορίες για φενγκ σούϊ και τα σχετικά ήμουν άπιστος, αλλά αυτό που συνέβη στο γραφείο μου, είναι ικανό να κάνει τον άπιστο πιστό. Δεν ξέρω βέβαια σε τι να πιστέψω και για να πω την αλήθεια δεν με ενδιαφέρει. Απλώς για μια ακόμα φορά διαπίστωσα ότι ακούω (τον εαυτό μου) και είπα, αφού ακούω, ας μην κάνω ότι δεν καταλαβαίνω…
Γιατί η ιστορία έχει συνέχεια. Αφού το γραφείο ησύχασε, άρχισε να με ενοχλεί αφόρητα ο υπολογιστής. Ένας σύγχρονος φορητός που τον αγόρασα με φόβο ψυχής γιατί ήξερα τι με περίμενε. Αν τον πετύχεις αθόρυβο έχει καλώς, αν κάνει θόρυβο δεν έχεις καμιά επιλογή. Και ο δικός μου έκανε ένα μικρό θόρυβο, που τον σκέπαζε ο θόρυβος του δωματίου. Όπως καταλαβαίνετε, μετά την αλλαγή, τα πράγματα άλλαξαν. Ο θόρυβος έγινε αφόρητος!
Δεν δίστασα στιγμή, άρχισα να ψάχνω για αθόρυβο επιτραπέζιο υπολογιστή. Παλιός καημός, τι δεν έκανα παλιά για έναν τέτοιο. Όπου όμως ρωτούσα με κοιτούσαν σαν εξωγήϊνο! Προς μεγάλη μου έκπληξη διαπίστωσα ότι τώρα υπάρχει εταιρεία που φτιάχνει αθόρυβους υπολογιστές, εννοείται ειδική παραγγελία.
Έκανα τον σταυρό μου και παρήγγειλα ένα. Μετά από δεκαπενθήμερη αναμονή, να έρθει ένα ειδικό εξάρτημα, (που τελικά δεν ήρθε) ένα δύσκολο βράδυ τον παρέλαβα. Και… ήταν (είναι) όντως αθόρυβος! Αυτό είναι θαύμα, αν μπορούσα θα σας κερνούσα! Ένα βάσανο 22 χρόνων εξαφανίστηκε, τόσα χρόνια υπάρχει ένας υπολογιστής στο γραφείο μου, επιτέλους μπορώ να κάθομαι και να σκέπτομαι με ανοικτό τον υπολογιστή…
Θα λέτε, μα τι βλακείες λέει αυτός. Δεν πειράζει, ας πω και μια (τουλάχιστον) βλακεία, μπορεί κάποιος να με καταλάβει… Και δεν είναι απλώς ο θόρυβος, είναι η συχνότητα που έχει ο ήχος του εν λόγω θορύβου και όχι η έντασή του, αυτό μετράει στην εσωτερικότητα του ανθρώπου. Κάποιοι τα έχουν μελετήσει αυτά.
Θέλω όμως να σχολιάσω και τον ίδιο τον υπολογιστή. Με έκανε να αισθανθώ χειροπιαστά τον δρόμο που διήνυσε η τεχνολογία. Επιτέλους είναι ένα μηχάνημα, όπως περίπου θα το ήθελα. Μέσα σε ελάχιστες ώρες τον είχα στήσει, αν και ήταν λειτουργικός ήδη από την πρώτη ώρα. Που η εποχή κατά την οποία είχα δουλέψει 36 συνεχόμενες ώρες για να κάνω να δουλέψει ένα υπολογιστή για τον οποίο είχα δώσει, τότε, 7000 €! (εννοείται σε δραχμές!)
Δεν είμαι και πολύ μεγάλος, το ξέρετε, αλλά είναι τέτοιος ο ρυθμός των αλλαγών που η εποχή προ είκοσι χρόνων, μοιάζει να είναι τόσο αρχαία…
Και να ήταν μόνο η τεχνολογία που αλλάζει…

Συνέντευξη στον Βασίλη Καλαμαρά για την Ελευθεροτυπία

Αφού σπουδάσατε θετικές επιστήμες, Θεολογία, γίνατε μοναχός και κληρικός. Εχετε πλέον εγκαταλείψει τον εκκλησιαστικό χώρο και διδάσκετε Θεολογία στη Μέση Εκπαίδευση. Εκ των υστέρων, αντιλαμβάνεσθε αυτές τις μεταβάσεις-περάσματα ότι αποτελούν την έκφραση μίας και αδιαιρέτου περιπέτειας;

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΣ ΜΕΣΚΟΣ: Οταν βλέπει κανείς την πορεία μου, ίσως θεωρήσει ότι οι σταθμοί αυτοί σηματοδοτούν αλλαγές της προσωπικότητάς μου. Η δική μου αντίληψη είναι ότι σ' όλη αυτή την πορεία παρέμεινα θεμελιωδώς ο ίδιος και αντέδρασα στις περιστάσεις των καιρών. Δηλαδή, συγκεκριμένες συνθήκες μιας συγκεκριμένης εποχής με ώθησαν προς τον μοναχισμό - θα γράψω σύντομα γι' αυτό. Η αλλαγή λοιπόν στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμουν τα πράγματα με οδήγησε στην απόφαση ν' αλλάξω πορεία.

Κάποια στιγμή σάς προκάλεσαν ασφυξία τα μαύρα ρούχα του μοναχού;

Γ.Α.Μ.: Οχι. Παρ' όλο που ίσως αυτό πιστεύουν μερικοί. Προσωπικά χάρηκα πολύ τα χρόνια, τα οποία έζησα ως μοναχός, γι' αυτό δεν έχω καμία δυσκολία να μιλώ γι' αυτά.

Ποιες είναι οι χαρές της μοναστικής ζωής;

Γ.Α.Μ.: Η χαρά της πνευματικής ζωής είναι η προσευχή. Επί είκοσι χρόνια ήταν η χαρά μου.

Υπάρχει διαφορά ως προς την ενεργειακή ένταση από προσευχή σε προσευχή;

Γ.Α.Μ.: Βεβαιότατα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι προσευχής, ανάλογα με την ποικιλία των καταστάσεων και την ποικιλότητα των προσώπων.

Εχει όρια; Κι αν ναι, πότε αυτά ξεπερνιούνται;

Γ.Α.Μ.: Κατά τη γνώμη μου, περιορίζεται από τα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου.

Η μυστική εμπειρία μπορεί να περιγραφεί με λόγια ή δεν πρέπει να μιλάμε γι' αυτήν;

Γ.Α.Μ.: Πιστεύω ότι αυτός που τη βιώνει, δεν την περιγράφει ως δικό του βίωμα, αλλά επειδή είναι μία ανθρώπινη εμπειρία μιλάμε και συζητάμε γι' αυτήν.

Αυτή η εμπειρία ξεφεύγει από την πραγματική πραγματικότητα;

Γ.Α.Μ.: Οχι. Η μυστική εμπειρία είναι στοιχείο της πραγματικής φυσικής πραγματικότητας. Δηλαδή, μιλώντας φιλοσοφικά, πιστεύω ότι ερμηνεύεται νατουραλιστικά.

Είναι σαν ένα φως φωτεινότατο;

Γ.Α.Μ.: Εχει την αίσθηση του φωτός, αλλά προσωπικά δεν πιστεύω ότι προκαλείται από εκπομπή φωτονίων ή ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων.

Η ερμηνεία αυτής της αίσθησης είναι πέρα από τη Φυσική και πέρα από τη Θεολογία;

Γ.Α.Μ.: Ερμηνεύεται με τη σύνθεση της Φυσικής με τη Θεολογία. Αυτή η σύνθεση καταλήγει στο να αποδοθεί φυσική υπόσταση στην πληροφορία. Δηλαδή, η πληροφορία να συνιστά ένα μη αναγώγιμο σε κάτι άλλο φυσικό στοιχείο του Σύμπαντος, όπως είναι η ύλη και η ενέργεια.

Με την επιστήμη της Κβαντομηχανικής καταργήθηκε ο Θεός;

Γ.Α.Μ.: Δεν θα πω μόνον όχι, αλλά θα πω ότι κάθε άμεση ανάμειξη της Κβαντικής Φυσικής με θεολογικά θέματα συνιστά βιασμό και της Κβαντικής Φυσικής και της Λογικής.

Τον Θεό έχουμε τη δυνατότητα να τον σκεφτόμαστε με τη Λογική;

Γ.Α.Μ.: Η Λογική έχει ένα πεδίο εφαρμογής. Κάποιο τμήμα της έννοιας του Θεού εμπίπτει στον χώρο αυτό, με συνέπεια οι λογικές κατασκευές των θεολογιών και των θρησκειών να εμπίπτουν στα όρια και στον έλεγχο της Λογικής.

Στο βιβλίο σας «Σοκ και δέος» υποστηρίζετε ότι η πίστη στη θεότητα του Χριστού σβήνει, όπως κάποτε έσβησε η πίστη στο λάλον ύδωρ του Απόλλωνος;

Γ.Α.Μ.: Η φράση «Ο Χριστός είναι Θεός» έχει χάσει όλο το αρχαίο περιεχόμενό της, και επομένως αυτό έχει ήδη συμβεί. Απλώς η κοινωνία μας δυσκολεύεται και θα δυσκολευτεί ακόμη να το χωνέψει.

Γιατί όμως;

Γ.Α.Μ.: Σ' αυτή την πίστη υπάρχουν εθνικές και πολιτικές επενδύσεις από πολύ παλιά. Αυτός είναι ο λόγος που δυσκολευόμαστε να ομολογήσουμε αυτά τα οποία στην πραγματικότητα καταλαβαίνουμε.

Ο χριστιανισμός που γνωρίζουμε είναι ο χριστιανισμός του Αποστόλου Παύλου;

Γ.Α.Μ.: Νομίζω ότι αυτό η βιβλική επιστήμη το θεωρεί δεδομένο, με την έννοια ότι ο Παύλος διαμόρφωσε την εικόνα που επικράτησε σχετικά με τον Χριστό.

Η επιστροφή στην θρησκεία είναι συγκυριακό φαινόμενο; Οι «προφητείες» του Σάμιουελ Χάντιγκτον περί σύγκρουσης των πολιτισμών θα δικαιωθούν;

Γ.Α.Μ.: Οι θρησκείες επιστρέφουν στο προσκήνιο και για συγκυριακούς λόγους, δηλαδή κοινωνικοπολιτικούς, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν βαθύτεροι υπαρξιακοί λόγοι που ευνοούν αυτή την επιστροφή. Η επιστήμη η οποία προσπάθησε να αντικαταστήσει τη θρησκεία δίνει πολλές απαντήσεις, αλλά αφήνει και καίρια κενά, όσον αφορά τα υπαρξιακά ερωτήματα των ανθρώπων. Ενας ώριμος άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς να έχει «τελικές» λύσεις στα υπαρξιακά του ερωτήματα. Ο μέσος άνθρωπος έχει ανάγκη «τελικών» απαντήσεων, τις οποίες μόνον η θρησκεία μπορεί να υποσχεθεί.

Πηγή: http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&id=37917