Βρέθηκα σε μια ομήγυρη εγκρατών περί τα θεολογικά συζητητών, με αφορμή το Σοκ και Δέος. Μια όμορφη συζήτηση, όπως πρέπει να την κάνουν πολιτισμένοι άνθρωποι. Ο ένας από τους συνομιλητές διατύπωνε διάφορες θέσεις τις οποίες χαρακτήριζε ως ορθόδοξες. Οι άλλοι του έλεγαν, όχι δεν είναι ορθόδοξες, είναι προτεσταντικές. Και αυτός επέμενε με αφοπλιστική ειλικρίνεια, μα δεν είναι σωστά αυτά που λέω; Του απαντούσαν, μπορεί να είναι σωστά, αλλά δεν είναι ορθόδοξα. Και εγώ, ο ουδέτερος, του έλεγα: μα είναι ξεκάθαρα προτεσταντικές απόψεις. Δεν ξέρω αν πείσθηκε, γιατί επέμενε: μα αφού είναι σωστά δεν μπορεί παρά να είναι ορθόδοξα!
Ο συνομιλητής αυτός, όπως και πλήθος άλλων είναι μια ζωντανή ενσάρκωση του σημαντικότερου χαρακτηριστικού της ορθόδοξης κουλτούρας, που όμως τι ειρωνεία, τον έχει οδηγήσει μακριά από αυτήν. Γυρίστε πίσω στους αιώνες και δείτε την εξέλιξη της ορθόδοξης κουλτούρας. Υπάρχει ένας κεντρικός άξονας, ένα πιστεύω. Αν κάτι πάει στραβά, δεν φταίμε εμείς, είναι στραβός ο γιαλός. Εμείς είμαστε οι σωστοί, οι αληθινοί και όλοι οι άλλοι λάθος. Όσοι αμφιβάλετε για αυτά που ισχυρίζομαι, και θα είστε πολλοί, γιατί τα της ορθοδοξίας τα ξέρουν πράγματι λίγοι, ψάξτε να βρείτε αν ποτέ η Ορθόδοξη Εκκλησία ομολόγησε ότι σε κάτι, οτιδήποτε, έκανε λάθος! Δεν θα βρείτε τέτοια περίπτωση.
Το ναυάγιο ήταν βέβαιο, η ιστορία το επέβαλε στην πατρίδα μας, αλλά καλύτερα το ναυάγιο, το τούρκικο τουρμπάνι, παρά να αλλάξουμε πορεία, η μίτρα του καρδιναλίου, μια επιλογή που την επιλέγουν συνειδητά ή ασυνείδητα πλήθος συμπολιτών μας. Γιατί αυτή η κουλτούρα, ή για να είμαι πιο δίκαιος αυτό το στοιχείο από την κουλτούρα μας, γιατί η παράδοσή μας έχει και άλλα στοιχεία, είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.
Τι είδους πολιτικούς άραγε μπορεί να ανεχθεί η και να υποστηρίξει μια τέτοια κοινωνία; Προφανώς μόνο δημαγωγούς. Πολιτικός ο οποίος θα πει, συμπολίτες κάναμε και κάνατε λάθος πρέπει να αλλάξουμε πορεία, δεν έχει καμιά τύχη στον τόπο μας. Για σκεφτείτε, ότι αλλαγή έγινε, έγινε γιατί την επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και την κάνουμε πάντα αφού εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο καθυστέρησης. Για να δείξουν οι πολιτικοί μας ότι αγωνίστηκαν σκληρά για να διατηρηθεί η άνευ συζητήσεως, “σωστή” μας πορεία.
Όταν ακούω τον κ. Καραμανλή, δεν μπορώ να τον αντέξω ούτε ένα λεπτό. Δεν αντέχω το ψέμα το οποίο παρουσιάζει ως ειλικρίνεια. Είναι φυσικό που τον θεωρούν το ισχυρό χαρτί του κόμματός του. Τον κ. Παπανδρέου τον συμπαθώ κάπως περισσότερο, αλλά …είναι το αδύνατο χαρτί του κόμματός του! Μου άρεσε ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Μάνος γιατί έλεγαν αυτό που πίστευαν ασχέτως από το αν μου ήταν αρεστό ή όχι. Δεν έχει σημασία αν συμφωνεί κανείς με αυτά που λεν. Στην πολιτική οι απαντήσεις δεν είναι άσπρο μαύρο. Σημασία έχει να μπορεί να πει κάποιος, ο γιαλός είναι στην θέση του, εμείς πάμε λάθος…
Λέτε το Άγιο Πνεύμα να μας φωτίσει; Δεν πιστεύω…
