Τηλεόραση βλέπω ελάχιστα. Η συσκευή στο σαλόνι, Home Cinema, η συσκευή στο γραφείο βοηθητική οθόνη υπολογιστή. Πλην όμως έχω την συνήθεια, όπως άλλοι θα κάνουν ένα τσιγάρο, εγώ να κάνω ένα ζάπινγκ και να βλέπω τι παίζουν τα κανάλια. Αν δω τις άχαρες ξανθιές των πρωϊνάδικων ξέρω ότι τίποτα σημαντικό δεν συμβαίνει, αν χορτάσω με τα φαγητά που σιγοψήνονται στην οθόνη, όλα πάνε καλά. Αν τέλος δω τους πολιτικούς στα παράθυρα να υποβαθμίζουν τον εαυτό τους, τότε μπορώ να κοιμηθώ ήσυχος. Έτσι έχω την ψευδαίσθηση ότι …ξέρω τι γίνεται. Τέλος πάντων, όλοι χρειαζόμαστε τρόπους στιγμιαίας χαλάρωσης.
Προχθές το βράδυ λοιπόν πέφτω στην εκπομπή του κ. Σαββίδη, Ανιχνεύσεις. Μιλά κάποιος, βιολόγος ή κάτι σχετικό για τον Δαρβίνο και την εξέλιξη. Πριν προφθάσω να αλλάξω κανάλι, ανοίγει το πλάνο και βλέπω στο πάνελ τον συνήθη εκκλησιαστικό διάκοσμο της εκπομπής, τον κ. Νικόλαο Λουδοβίκο. Ακαριαία βγαίνει η “κακία” από μέσα μου και τζογάρω. Θα το πει, δεν θα το πει, τελικά ποντάρω στο θα το πει. Δεν χρειάσθηκε να περιμένω σχεδόν καθόλου και πράγματι ο κ. Λουδοβίκος το λέει… Ο δημοσιογράφος τον αγριοκοιτάζει για λίγο και ο κ. Λουδοβίκος το εκφράζει στην σεμνή και ταπεινή εκδοχή του… Για λόγους συνεπείας ας πω, ότι αμέσως μετά έκλεισα την τηλεόραση.
Δεν είναι κάτι καινούργιο. Το πρωτοάκουσα πριν 30 χρόνια, όταν ζούσα κοντά σε εκείνο τον κληρικό, στον οποίο κάποιοι εντελώς άδικα, το δηλώνω υπευθύνως, χρέωσαν την τωρινή μου κατάντια! Ήμουν φοιτητής στο πολυτεχνείο και ένας φοιτητής, τότε, της θεολογίας μου λέει: Ξέρεις ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης έγραψε πρώτος για την εξέλιξη των ειδών. Έκτοτε το άκουσα να λέγεται πάμπολλες φορές. Θρίαμβος της Ορθοδοξίας: οι πατέρες πιο εξελικτικοί και από τον Δαρβίνο. Ο κ. Λουδοβίκος ήταν όντως σεμνός και ταπεινός: οι πατέρες είχαν την διαίσθηση της εξέλιξης…
Θαύμασα το θράσος του θεολόγου αλλά και την αδυναμία ή απροθυμία των συνομιλητών του να ασχοληθούν μαζί του. Βλέπετε και οι θεολόγοι και οι επιστήμονες κάθονται σε θρόνο υψηλό και μόλις που καταδέχονται να ανταλλάξουν στα κλεφτά κάποια βλέμματα. Πλην όμως τα θέματα που διαχειρίζονται κάθε άλλο παρά είναι ασήμαντα και αδιάφορα για όλους εμάς, τους άλλους.
Κατανοώ την άγνοια του τότε φοιτητή της θεολογίας, όχι όμως και του εν λόγω θεολόγου. Ας το πω απλά. Όταν με την μηχανή του χρόνου πάμε και πάρουμε συνέντευξη από τον Γρηγόριο θα μας πει ότι ,όταν έγραφε τα σχετικά μάλλον σκεπτόταν τον Ωριγένη παρά την εξέλιξη των ειδών. Δεν γράφω όμως αυτά για να διορθώσω θεολογικά ατοπήματα.
Όχι, θέλω μόνο να δείξω πως άνθρωποι που έχουν κάνει δεύτερη φύση τους την propaganda fidi, ξεγελούν τους ράθυμους στην φιλοσοφική σκέψη. Πράγματι, οι πατέρες μίλησαν για μια διαδοχική εμφάνιση των ζώων, αν θέλετε των ειδών επί της Γης. Και μάλιστα με την υποσημείωση ότι οι προϋποθέσεις τους εγχαράχθηκαν στην δημιουργία από την πρώτη της στιγμή. Πλην όμως άλλο διαδοχική εμφάνιση και άλλο η εξέλιξη όπως μας την πιστοποιούν τα απολιθώματα και τα άλλα ευρήματα.
Στην πατερική και όχι μόνο σκέψη τα είδη εμφανίζονται διαδοχικά, αλλά ως ολοκληρωμένα είδη. Οι πίθηκοι ως πίθηκοι, οι άνθρωποι ως άνθρωποι και …οι γάτες ως γάτες. Αυτό που συνιστά τον πυρήνα της επιστημονικής εξέλιξης είναι το γεγονός ότι τα είδη δεν εμφανίζονται ως τελειωμένα είδη, αλλά ως ατελή τα οποία εξελίσσονται μέσα από διαδικασίες απίστευτης βαρβαρότητας! Αυτό είναι το κεντρικό σημείο της πραγματικότητας της εξέλιξης και είναι ότι πιο αντίθετο, ότι πιο διαφορετικό μπορεί κανείς να συνάγει από τα κείμενα και τις άλλες μαρτυρίες, αναφορικά με τις σχετικές διαισθήσεις των χριστιανών θεολόγων.
