Παρακολούθησα το μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου με μουσική των Pink Floyd στο Μέ-γαρο Μουσικής. Μεγάλη τύχη αυτό το Μέγαρο! Μια ακόμα υπέροχη παράσταση που μου άφησε στην μνήμη εντυπωσιακές εικόνες, που δυστυχώς δεν μπορούσα να αποθανατίσω. Εικόνες που κατά το ειωθός προκάλεσαν πλήθος σκέψεων. Η μουσική. Ροκ της δεκαετίας του 70, ψυχεδελικό. Μουσική σκοτεινή και ο χορογράφος επέλεξε τα πιο σκοτεινά κομμάτια της. Και η χορογραφία ανάλογη. Μουσική και χορογραφία εκφράζουν με τον ήχο και την κίνηση την σκοτεινή, την δύσκολη, την ενστικτώδη πραγματικότητα της ζωής μας. Όλα όσα επιθυμούμε και όλα όσα φοβόμαστε και όλα όσα ελπίζουμε.
Οι χορευτές πολλοί και ο καθένας κουβαλούσε επάνω του ένα κομμάτι από την σκληρή πραγματικότητα της …πεπτωκυίας (κατά τους θεολόγους) ανθρώπινης φύσης. Αυτό όμως που μου έκανε εντύπωση και στάθηκε η αφορμή για το κείμενο αυτό ήταν το γεγονός ότι παρόλη την ασυναρτησία των κινήσεων, το σύνολο των 32 χορευτών εμφάνιζε μια κοινή κίνηση, ένα ρυθμό, μια συνεργασία. Ενώ μέσα στην κίνηση των ατόμων εκφραζόταν η προσωπική ασυναρτησία, ο κατακερματισμός της ανθρώπινης ψυχής, το σύνολο έβγαζε μια συνεργασία!
Σκέπτομαι, όταν οι άνθρωποι μαθαίνουν να εκφράζουν και να σωματοποιούν τα συναισθήματά τους, ειδικά τα σκοτεινά και αμαρτωλά, τότε μπορούν να συντονισθούν μέσα από τις επιταγές της κοινής λογικής. Ασχέτως του πως αισθάνεται ο καθένας μας, από την στιγμή που μπορεί, αισθάνεται ότι δικαιούται να εκφράσει ελεύθερα αυτό που αισθάνεται, και μπορεί αντίστοιχα να αποδεχθεί και την ανάλογη έκφραση του άλλου, τότε μπορεί να συντονισθεί με τον άλλο πάνω σε κοινές αρχές. Το σύνολο μπορεί να εμφανίσει οργανωμένες και συντονισμένες συμπεριφορές που συντονίζονται …από την κοινή λογική. Ας θυμηθούμε για λίγο τον τρόπο που συντονίζονται οι μέλισσες και τα μυρμήγκια για να αντιληφθούμε τι (περίπου) συμβαίνει.
Όταν όμως τα συναισθήματα είναι απαγορευμένα, τότε η καταπίεσή τους αλλοιώνει έτσι την ανθρώπινη συμπεριφορά που αυτή πλέον δεν επιτρέπει την αυθόρμητη και ελεύθερη συνεργασία. Όπως ακριβώς συμβαίνει με το προεντεταμένο σκυρόδεμα. Η προένταση το κάνει πιο σκληρό και δύσκαμπτο. Σκέπτομαι τις στυλιζαρισμένες βυζαντινές εικόνες και τις εκκλησιαστικές τελετές όπου το συναίσθημα είναι απαγορευμένο και αδιανόητο να εκφραστεί σωματικά. Το σώμα υπάρχει, αλλά ως μη υλικό χωρίς (υποτίθεται) αμαρτωλές, διάβαζε συναισθηματικές, παρορμήσεις. Άνθρωποι στραγγαλισμένοι συναισθηματικά και σωματικά, κοινωνίες όπου η επιθυμία είναι καταζητούμενη, αλίμονο σου αν επιθυμήσεις, τέτοιοι άνθρωποι είναι τόσο προεντεταμένοι που δεν είναι δυνατόν να συνεργασθούν.
Τον εκκλησιαστικό χώρο τον περιέγραψα στον Πλανήτη ως σύνολο νησίδων που δεν επι-κοινωνούν μεταξύ τους και πολλοί βρήκαν ευστοχότατη την περιγραφή, γιατί άραγε;
Ελλάδα, κάθε κοινωνική ομάδα είναι έτοιμη να θυσιάσει όλες τις άλλες για χάρη του συμ-φέροντός της. (Οι καθηγητές λέει θα απεργήσουν στις μέρες των πανελληνίων…) Γιατί άραγε.
Η θαυμάσια χορογραφία που είδα προχθές, μου δίνει απαντήσεις.
